پراكنش، فعاليت فصلي و ميزان كارايي زنبور Ooencyrtus ferdowsii (Hym.: Encyrtidae) پارازيتوييد تخم سوسك سرشاخه‌خوار رزاسه Osphranteria coerulescens (Col.: Cerambycidae)

Distribution, seasonal activity and efficacy of Ooencyrtus ferdowsii (Hym.: Encyrtidae), egg parasitoid of rosaceous long horn beetle, Osphranteria coerulescens (Col.: Cerambycidae)

در اين تحقيق به شناسايي، تعيين پراكنش و ميزان كارايي زنبور Ooencyrtus ferdowsii EbrahimiandNoyes2014 پارازيتوييد تخم سوسك سرشاخه­ خوار رزاسه در باغ­ هاي بادام شهرستان­ هاي فردوس، سرايان و قاين در استان خراسان جنوبي پرداخته شده است. در اين مناطق زنبور O. ferdowsiiاز اواخر خرداد تا اواسط تيرماه سال 1392 فعاليت داشت. زمان شروع فعاليت اين زنبور اواخر خردادماه و آخرين زمان مشاهده آن در اواسط تيرماه در مهويد بود. ميانگين درصد پارازيتيسم در كل مناطق نمونه‌برداري 2/91±34/45 ثبت شد. اوج زمان ظهور پارازيتوييدها در كليه مناطق اواسط تيرماه بود. بيشترين پارازيتيسم در هفته اول تيرماه در منطقه خرو با 79/7 درصد ثبت شد. اما در مناطق كرغند و مصعبي، تخم پارازيته مشاهده نشد. ميانگين خروج زنبور از يك عدد تخم پارازيته شده، 0/05±1/19 بود كه مبين وجود سوپرپارازيتيسم در زنبور O. ferdowsii مي­باشد. اين ميزان پارازيتيسم، نشان‌دهندة پتانسيل بالاي اين زنبور در كنترل سوسك رزاسه است. بيشترين نسبت جنسي (ماده به كل) 85/7 درصد در نيمه تير ماه در منطقه مهويد و با ميانگين 4/20±67/00 درصد ثبت شد. در اين خصوص بايد آگاهي لازم به باغداران داده شود تا با اقدامات نامناسب، به خطر نيافتد.

In this research, during the years 2012-2013 the identification, distribution and efficacy of egg parasitoid, Ooencyrtusferdowsii on rosaceous long horn beetle, Osphranteria caerolescens have been studied in infected almond gardens in Ferdows (Kharv, Fath-Abad and Mahvid), Sarayan (Karimou, Mosabi and Nodeh) and Qayen (Korghond an‎d Kalateh Seri) in Khorasan-Jonoubi province, Iran during 2012-2013. O. ferdowsii has been active in the region between late June and mid-June. The time for the start of activity was in late June and the last time the wasp was seen in mid-May in Mahwid. In the areas of Ayask, Kalateh Series and Islamiyah, this parasitoid was not detected in sampling. The average percentage of parasitism in all sampling areas was 34.5%. Most parasitism was recorded on July 7, 2013 in total areas with 79.7%. Parasitism was a type of super parasitism. The highest sex ratio (females to total wasps) was recorded 85.7% and the mean was about 67%. This parasitoid indicates the high potential for controlling the rosaceous long horn beetle.