اثربخشي رسانه‌هاي ديداري، شنيداري و نشريه‌هاي ترويجي در انتقال دانش و اطلاعات به كشاورزان در استان كرمان

Effectiveness of Visual, Audio, and Extension Publications in Transferring Knowledge and Information to Farmers in Kerman Province

نهادهاي ترويج از راه‌هاي گوناگون از جمله رسانه‌هاي ارتباط جمعي، فناوري‌هاي جديد را در بين كشاورزان منتشر مي‌كنند. در اين پژوهش، اثربخشي رسانه‌هاي راديو، تلويزيون، اينترنت و نشريه‌هاي ترويجي در انتشار اطلاعات كشاورزي بين كشاورزان بررسي شد. اين تحقيق از نوع علي- ارتباطي و به لحاظ هدف كاربردي مي‌باشد كه با استفاده از روش ميداني اجرا شد. جامعه‌ي آماري تحقيق، 1433 نفر از كشاورزان شهرستان كرمان در سال زراعي 96-1395 بود كه 109 نفر از آنان، با استفاده از فرمول كوكران و روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي با انتساب متناسب برگزيده شدند. ابزار سنجش، پرسش‌نامه‌اي بود كه روايي آن توسط گروه متخصصان تأييد شد. پايايي آن نيز با استفاده از آزمون تتاي ترتيبي 85/0 به دست آمد. بنا بر يافته‌ها، از نظر ميزان استفاده؛ تلويزيون، راديو، نشريه‌هاي ترويجي و اينترنت به ترتيب رتبه‌ي اول تا چهارم را به خود اختصاص دادند. با وجود اين كه نشريه‌هاي ترويجي از نظر ميزان استفاده در جايگاه سوم قرار گرفتند؛ اما، از سوي كشاورزان به‌عنوان اثربخش‌ترين رسانه شناخته شدند. رابطه‌ي بين سن، تحصيلات، پيشينه‌ي كار و اثربخشي رسانه‌ها از نظر آماري معني‌دار نبود. رابطه‌ ي بين سطح تحصيلات و استفاده از نشريه‌هاي ترويجي، رابطه‌ي بين پيشينه‌ي كار و استفاده از راديو و رابطه ‌ي بين سن و استفاده از راديو مثبت و در سطح پنج درصد خطا و رابطه‌ي بين تحصيلات و استفاده از اينترنت مثبت و در سطح يك درصد خطا معني‌دار بود. در پايان به منظور ارتقاي اثربخشي اين رسانه‌ها، توصيه‌هاي كاربردي ارائه شد.

Promotion institutions disseminate new technologies among farmers in various ways, including mass media. In the present study, the effectiveness of radio, television, internet and extension publications in the dissemination of agricultural information among farmers was investigated. This research was a descriptive-applied study and has been implemented using descriptive-correlational method. The statistical population was 1433 farmers in Kerman province in 2016-17 which 100 of them were selected using Cochran formula and proportional stratified random sampling. The instrument was a questionnaire that its validity was confirmed by a panel of experts and its reliability for different parts of the questionnaire was obtained from 0.83 to 0.89 by using Cronbach's alpha coefficient. Based on the results, TV, radio, extension publications and the internet ranked first to fourth according to their usage. Despite the fact that extension publications were ranked third in terms of usage, they were recognized as the most effective media. The relationship between age, education, experience, and media effectiveness were not statistically significant. The relationship between education level and the use of extension publications, the relationship between experience and use of radio, and the relationship between age and the use of radio were positive at the level of 5%, and the relationship between education and internet use were positive and significant at the level of 1%. In the end, recommendations were presented to enhance the effectiveness of these media.