بررسي تمركز گرايي جمعيتي و تحولات نخست شهري در استان آذربايجان غربي و ارائه راهبردهاي آمايشي در جهت تعادل بخشي به آن

Investigating Demographic Concentration and Urban First Developments in West Azarbaijan Province and Providing Appropriate Strategies to Balance It

با توجه به شكل گيري نظام متمركز و تمركز سرمايه هاي اقتصادي و فرهنگي در مركز استان آذربايجان غربي از يك سو و ضعف سرمايه گذاري و بهره برداري از پتانسيل هاي ساير شهرستان ها از سوي ديگر باعث شده است كه اروميه به عنوان مركز استان و شهرهاي نزديك به آن از جمله؛ خوي، بوكان و مهاباد بعنوان مركز جذب جمعيت و مهاجر تبديل شود.اين تمركز جمعيتي، اقتصادي،آموزشي باعث به وجود آمدن پديده نخست شهري در مركز استان شده است. هدف از اين مقاله بررسي تحولات نخست شهري استان آذربايجان غربي و نحوه تمركز جمعيت شهرهاي اين استان با استفاده از شاخص هاي نخست شهري در زمينه تحليل نخست شهري براساس داده هاي آماري در 7.5 دوره و طي 75 سال گذشته و همچنين ارائه راهبردهاي آمايشي در جهت تعادل بخشي به آن مي باشد. روش تحقيق توصيفي- تحليلي است و براي تحليل كمي و كيفي داده هاي آماري از نرم افزارهاي ArcGISو Excel استفاده شده است. بررسي هاي به عمل آمده در اين پژوهش نشان مي دهد، در سطوح مختلف شهري استان، ناهماهنگي وجود دارد.حل مشكل عدم تعادل در شبكه شهري استان با برنامه ريزي دقيق و متناسب با هر طبقه شهري و استفاده از روش هاي مختلف به صورت مستمر و هماهنگ و اجراي فرصت برابر براي همه شهرهاي استان و توزيع متعادل خدمات امكان پذير است كه در نتايج پژوهش به آن اشاره شده است.

Due to the formation of a centralized system and the concentration of economic and cultural capital in the center of West Azerbaijan province, on the one hand, and the weakness of investment and the exploitation of the potential of other cities, on the other hand, Urmia has become the center of the province and the nearby cities It includes Khoy, Bukan, and Mahabad as a center for attracting people and immigrants. This demographic, economic, and educational concentration has created the first urban phenomenon in the provincial capital. The purpose of this paper is to investigate the first urban development in West Azarbaijan province and the manner of concentration of the population of the cities of this province using urban first indicators in the field of urban primary analysis based on statistical data in 7.5 periods and over the past 75 years as well as providing survey strategies in the direction Equilibrium is on it. The research method is descriptive-analytical and ArcGIS and Excel software are used for quantitative and qualitative analysis of statistical data. The studies carried out in this study show that there are inconsistencies in various levels of urban areas of the province. The problem of imbalance in the urban network of the province with the accurate and appropriate planning of each urban class and the use of different methods are continuous and Coordinating and implementing equal opportunity for all cities of the province and balanced distribution of services is possible, which is mentioned in the research results.