اثر جيبرليك‌اسيد و بنزيل آدنين بر باززايي گياهچه از مريستم و رشد همگروه‌هاي جديد سيب‌زميني

به‌منظور بررسي اثر دو تنظيم‌كننده رشد جيبرليك‌اسيد و بنزيل آدنين بر باززايي گياهچه‌ از مريستم و ويژگي‌هاي رويشي گياهچه‌‌هاي حاصل از مريستم در همگروه‌‌‌هاي جديد سيب‌زميني، اين پژوهش به‌ صورت آزمايش فاكتوريل با طرح پايه به‌طوركامل تصادفي انجام گرفت. فاكتورهاي مورد نظر شامل اثر تنظيم‌كننده‌‌هاي رشد جيبرليك‌اسيد و بنزيل آدنين در چهار سطح شامل 1- محيط كشتMS كامل (شاهد)، 2- محيط كشت MS + 2/0 ميلي‌‌گرم در ليتر جيبرليك‌اسيد، 3- محيط كشت MS + 2 ميلي گرم در ليتر جيبرليك‌اسيد و 4- محيط كشت MS + 1 ميلي‌‌گرم در ليتر بنزيل آدنين و فاكتور دوم شامل پنج همگروه‌ برتر سيب‌‌زميني با نام‌‌هاي KSG302، KSG82، KSG48، KSG31 و KSG64 بود. شمار مريستم‌‌هاي رشد كرده (ميزان باززايي مريستم) و برخي از ويژگي‌هاي رشد گياهچه‌‌هاي ايجاد شده از كشت مريستم شامل ارتفاع گياهچه‌‌، وزن گياهچه، شمار برگ، فاصله و شمار گره‌‌ها، شمار و طول ريشه‌‌ها اندازه‌گيري شدند. نتيجه‌هاي تجزيه واريانس نشان داد اثرهاي اصلي تنظيم‌كننده رشد، همگروه‌ و برهمكنش تنظيم‌كننده رشد و نوع همگروه‌ بر ميزان باززايي مريستم و هم‌چنين بر تمامي ويژگي‌هاي رشد گياهچه معني‌‌دار شد. از نظر ويژگي‌هاي رشد گياهچه حاصل از مريستم، همگروه‌‌‌هاي مورد بررسي در تيمارهاي متفاوت از دو تنظيم‌كننده رشد وضعيت متفاوتي نشان دادند. بيشترين وزن گياهچه با ميانگين 654/0 گرم در همگروه‌ KSG64 در دو محيط كشت MS با غلظت 1 ميلي‌‌گرم در ليتر بنزيل آدنين و 2 ميلي‌‌گرم در ليتر جيبرليك‌اسيد حاصل شد. به‌طور كلي، با بررسي نتيجه‌هاي آزمايش مشخص شد كه استفاده از تنظيم‌كننده رشد به‌‌ويژه بنزيل آدنين سبب افزايش قدرت رشد گياهچه‌‌هاي حاصل از مريستم شد، در عين حال در بيشتر همگروه‌‌‌ها تأثير معني‌‌داري نيز بر ميزان باززايي مريستم داشت. هم‌چنين، اثرهاي جيبرليك‌اسيد بر ميزان باززايي و قدرت رشد گياهچه در غلظت كمتر وضعيتي مشابه غلظت بالاتر از آن داشت و حتي در مواردي نيز بهتر بود.