اثربخشي ارزش‌هاي‌ اخلاقي دركيفيت ‌زندگي‌ كاري پرستاران با نقش ميانجي گري اخلاق‌ حرفه‌اي

Effectiveness of Ethical Values in Nurses Quality of Work Life with the Mediating Role of Professional Ethics

مقدمه: ارتقاء كيفيت‌ زندگي ‌كاري يكي از عوامل مهم براي جذب و حفظ كاركنان است. عوامل متعددي بر كيفيت زندگي كاري پرستاران تأثير دارد كه از آن جمله مي‌توان به اخلاق حرفه‌اي و ارزش‌هاي اخلاقي اشاره كرد. روش كار: اين پژوهش، از لحاظ هدف يك پژوهش كاربردي و به لحاظ روش، توصيفي ـ پيمايشي مي‌باشد. جامعه آماري پژوهش تمامي پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي دولتي شهر زنجان را شامل مي‌شود كه با استفاده از فرمول كوكران 266 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند ولي از اين تعداد تنها به 182 پرسشنامه به‌ صورت كامل پاسخ ‌داده ‌شد. ابزارهاي پژوهش، پرسشنامه اخلاق ‌حرفه‌اي قاسم‌زاده و همكاران (1393)، پرسشنامه محقق ساخته ارزش‌هاي‌ اخلاقي و پرسشنامه كيفيت ‌زندگي ‌كاري بروكس و اندرسون (2005) مي‌باشد كه روايي محتواي آن به تأييد اساتيد و صاحب‌نظران رسيد و پايايي آنها با استفاده از آلفاي كرونباخ تأييد شد. براي آزمون فرضيه‌ها از روش معادلات ساختاري و نرم‌افزار SmartPLS2 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج مطالعه نشان داد ارزش‌هاي ‌اخلاقي بر كيفيت ‌زندگي‌ كاري (0/376=B و 365/4t=مقدمه: ارتقاء كيفيت‌ زندگي ‌كاري يكي از عوامل مهم براي جذب و حفظ كاركنان است. عوامل متعددي بر كيفيت زندگي كاري پرستاران تأثير دارد كه از آن جمله مي‌توان به اخلاق حرفه‌اي و ارزش‌هاي اخلاقي اشاره كرد. روش كار: اين پژوهش، از لحاظ هدف يك پژوهش كاربردي و به لحاظ روش، توصيفي ـ پيمايشي مي‌باشد. جامعه آماري پژوهش تمامي پرستاران شاغل در بيمارستان‌هاي دولتي شهر زنجان را شامل مي‌شود كه با استفاده از فرمول كوكران 266 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند ولي از اين تعداد تنها به 182 پرسشنامه به‌ صورت كامل پاسخ ‌داده ‌شد. ابزارهاي پژوهش، پرسشنامه اخلاق ‌حرفه‌اي قاسم‌زاده و همكاران (1393)، پرسشنامه محقق ساخته ارزش‌هاي‌ اخلاقي و پرسشنامه كيفيت ‌زندگي ‌كاري بروكس و اندرسون (2005) مي‌باشد كه روايي محتواي آن به تأييد اساتيد و صاحب‌نظران رسيد و پايايي آنها با استفاده از آلفاي كرونباخ تأييد شد. براي آزمون فرضيه‌ها از روش معادلات ساختاري و نرم‌افزار SmartPLS2 استفاده شد. يافته‌ها: نتايج مطالعه نشان داد ارزش‌هاي ‌اخلاقي بر كيفيت ‌زندگي‌ كاري (376/0=B و 4/365=t) و اخلاق ‌حرفه‌اي (0/479=B و 7/479=t)، تأثير مثبت و معناداري دارد. تاثير اخلاق ‌حرفه‌اي بر كيفيت‌ زندگي‌ كاري تأييد نشد(0/038=B و 0/420=t). نقش ميانجي اخلاق‌ حرفه‌اي در رابطه بين كيفيت ‌زندگي ‌كاري و ارزش‌هاي ‌اخلاقي تأييد نشد(1/96>t). نتيجه‌گيري: با توجه به تأثير مثبت ارزش‌هاي ‌اخلاقي بر كيفيت‌ زندگي ‌كاري پرستاران، مديران بيمارستان‌ها مي‌توانند دوره‌هاي آموزشي را در مورد اهميت ارزش‌هاي ‌اخلاقي برگزار كنند و در راستاي كاربردي كردن آن‌ها، امتيازهايي را براي پرداخت و ارتقاء در نظر بگيرند.) و اخلاق ‌حرفه‌اي (0/479=B و 7/479=t)، تأثير مثبت و معناداري دارد. تاثير اخلاق ‌حرفه‌اي بر كيفيت‌ زندگي‌ كاري تأييد نشد(0/038=B و 0/420=t). نقش ميانجي اخلاق‌ حرفه‌اي در رابطه بين كيفيت ‌زندگي ‌كاري و ارزش‌هاي ‌اخلاقي تأييد نشد(1/96>t). نتيجه‌گيري: با توجه به تأثير مثبت ارزش‌هاي ‌اخلاقي بر كيفيت‌ زندگي ‌كاري پرستاران، مديران بيمارستان‌ها مي‌توانند دوره‌هاي آموزشي را در مورد اهميت ارزش‌هاي ‌اخلاقي برگزار كنند و در راستاي كاربردي كردن آن‌ها، امتيازهايي را براي پرداخت و ارتقاء در نظر بگيرند.

Introduction: Improving quality of work life (QWL) has an important impact on attracting and retaining employees. Therefore, the present study aimed to investigate the effect of organizational ethical values on QWL in relation to the mediating role of professional ethics Methods: This is an applied, descriptive-analytical study was carried out in Zanjan governmental hospitals. A number of 266 nurses were enrolled as the sample size using Cochran formula. Brooks and Anderson›s (2005) quality of work life survey, Ghasemzadeh et al. (2015) questionarie for professional ethics were used to collect data. Moreover, another questionnaire was designed for assessing moral values. The content validity of questionarie was assessed using expert›s opinions and its reliability was tested by Cronbach alpha. Structural Equation Modeling (SEM methodology) and SmartPLS2 software were used in data analysis. Results: Organizational ethical values showed a positive and significant effect on the QWL (B=0.376, t=4.365) and professional ethics (B=0.479, t=7.479). However, no significant relationship was observed between the QWL and professional ethics (B=0.038, t=0.420). Moreover, the mediating role of professional ethics in relation to the QWL and organizational ethical values was not confirmed (t<1.96) in this study. Conclusions: Based on the results, the ethical values positively affect the QWL among nurses. Therefore, decision makers and hospital managers can design and implement strategies foster and enhance ethical climates to increase nurses› commitment and satisfaction.