بررسي توجيه‌پذيري خدمات سونوگرافي ارايه ‌شده براي بيماران اورژانسي مراجعه كننده به بيمارستان آيت‌اله كاشاني شهركرد در طي يك سال

A One-Year Study on the Rationality of Requested Sonography in Emergent Patients at Ayatollah Kashani University Hospital in Shahrekord City, Iran

مقدمه: تصويربرداري با سونوگرافي در موارد اورژانس از دسترسي فراگير و درخواست رو به افزايش برخوردار است. هدف از انجام اين مطالعه، بررسي توجيه‌پذيري خدمات تصويربرداري با سونوگرافي در بيماران اورژانسي يك مركز درماني مرجع استاني طي يك سال بود. روش‌ها: اين مطالعه‌ از نوع توصيفي- مقطعي بود كه براي اجراي آن، 400 بيمار اورژانسي با استفاده از سونوگرافي تشخيصي در سال 1396 به روش نمونه‌گيري تصادفي منظم انتخاب گرديدند. داده‌هاي مورد نياز (سن، جنس، ناحيه‌ي آناتومي، تعداد آزمون، سونوگرافي Focused assessment with sonography for trauma يا FAST و تشخيص) از طريق چك ليست از پرونده‌ي بيماران برداشت گرديد. تجزيه و تحليل از طريق روش‌هاي توصيفي و آزمون 2χ انجام گرفت. يافته‌ها: بيشترين درخواست سونوگرافي در مردان (60/0 درصد)، در محدوده‌ي سني 40-21 سال (40/0 درصد) و براي بررسي شكم و لگن (68/8 درصد) بود. 73/0 درصد بيماران با سونوگرافي اوليه FAST، بار ديگر تحت سونوگرافي قرار گرفتند. تنها 45/0 درصد از كل موارد سونوگرافي درخواست شده، منجر به تشخيص مثبت شدند. درخواست سونوگرافي در 63/5 درصد از بيماران بيش از يك بار تكرار شده بود. نتيجه‌گيري: كارآمدي تشخيصي سونوگرافي FAST در اين مطالعه ضعيف برآورد شد. اين امر، سبب افزايش مصرف منابع مالي درماني و تأخير در تشخيص موارد اورژانس گرديد. آموزش موارد كاربرد سونوگرافي FAST با رويكرد توجيه‌پذيري آن، جاي بازنگري و تأمل دارد.

Background: Sonography imaging in emergent situations is of easy-access with an ever-increasing demand. The aim of the current study was to determine the justification of sonography in emergent patients at a tertiary provincial referent medical center in a one-year period. Methods: In a retrospective descriptive cross-sectional study, 400 emergent patients underwent sonography imaging during the year 2017 were selected using systematic random sampling method. The data of age, gender, anatomic area, sonography number, Focused Assessment with Sonography for Trauma (FAST) sonography, and diagnosis were extracted from patient profiles, and were entered in a researcher-made checklist. Data analysis was performed using descriptive statistics and chi-square test. Findings: Men patients represented 60.0% of the requested sonography cases, and 40.0% of the exams were performed in the patient at the age range of 20 to 40 years old. 73.0% of patients underwent FAST sonography, required subsequent diagnostic sonography investigation, while FAST sonography led only to a diagnosis in 50.0% of the patients. 63.5% of the patients underwent more than one repeated sonography investigations. Conclusion: Diagnostic efficiency of FAST sonography was found to be underpowered in the current study. This caused wasting the resources, as well inflicting diagnostic retard in the emergent and urgent setting. The training of FAST sonography needs to be reviewed and revised, regarding its rationality and appropriate implementation.