مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تأثير آموزش مراقبت از كودكان مبتلا به فلج مغزي بر اضطراب و افسردگي مادران

چكيده فارسي :

فلج مغزي به گروه پيچيده و چندبعدي اختلالات غيرپيش‌رونده و ايستا درحركت و وضعيتي اطلاق مي‌شود كه نيازمند توجه دقيق به تمامي فعاليت‌هاي روزمره زندگي كودك فلج مغزي توسط مراقبين، به‌ويژه مادران مي‌باشد؛ بنابراين، پرداختن به آموزش نحوه مراقبت از كودكان فلج مغزي به مادران در اين راستا اهميت به‌سزايي دارد. در اين مطالعه به بررسي تأثير آموزش مراقبت از كودكان مبتلا به فلج مغزي بر اضطراب و افسردگي مادران پرداخته شده است. روش كار: طرح اين پژوهش از نوع كارآزمايي باليني همراه پيش‌آزمون -پس‌آزمون بود. تعداد 60 نفر از مادران داراي كودك فلج مغزي، مراجعه‌كننده به بيمارستان باهنر كرج به روش تصادفي انتخاب و به دو گروه كنترل و مداخله تقسيم شدند. برنامه آموزشي شامل 6 حيطه براي مادران گروه مداخله طي 6 جلسه 30 دقيقه‌اي در طي مدت دو هفته تشكيل شد. افسردگي و اضطراب مادران در هر دو گروه قبل و بعد از مداخله مورد ارزيابي قرار گرفت. براي مقايسه متغيرها در دو گروه مداخله و كنترل از آزمون تي مستقل دو نمونه‌اي و براي مقايسه ميانگين قبل و بعد در هر گروه از آزمون تي زوجي استفاده شد. به‌منظور بررسي همگني داده‌ها در متغيرهاي كيفي از آزمون كاي-دو و يا آزمون دقيق فيشر استفاده شد. همچنين به‌منظور تعديل اثر پيش‌آزمون، مقايسه ميانگين پس‌آزمون با استفاده از آناليز كوواريانس ANCOVA انجام شد. نتايج با استفاده از SPSS 21 آناليز گرديد. يافته‌ها: نتايج نشان داد برنامه آموزش نحوه‌ي مراقبت از كودكان فلج مغزي منجر به كاهش ميزان افسردگي مادران از ميانگين 100/26 با انحراف معيار 546/3 به ميانگين 966 /18 با انحراف معيار 690/3 گرديد. همچنين باعث كاهش اضطراب مادران اين كودكان از ميانگين 966/20 با انحراف معيار 30 9/2 به ميانگين 500/14 با انحراف معيار 788/2 در گروه مداخله شد (001/0>p). در رابطه با مادران گروه كنترل نيز با توجه به عدم دريافت آموزش در اين گروه، تغييرات زيادي در افسردگي و اضطراب آن‌ها مشاهده نشد و ميانگين اضطراب مادران در 266/25 با انحراف معيار 715/2 ثابت ماند و ميانگين افسردگي از 300/26 با انحراف معيار 718/2 به ميانگين 933/25 با انحراف معيار 970/2 رسيد. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي مطالعه نشان داد كه استفاده از آموزش نحوه‌ي مراقبت از كودكان فلج مغزي منجر به كاهش ميزان افسردگي و اضطراب مادران كودكان مبتلا به فلج مغزي مي‌شود