تدوين مدل عوامل مؤثر بر پايداري شركتي در ايران

تقويت پايداري شركتي، به عنوان يك استراتژي مهم براي شركت‌‌ها، امري تصادفي نيست، بلكه مي‌‌تواند با شناسايي و توجه به عوامل مختلف بهبود يابد. بنابراين، شناسايي عوامل مؤثر بر پايداري شركتي بسيار ضروري است. هدف پژوهش حاضر، تدوين مدلي براي تبيين عوامل مؤثر بر پايداري شركتي از طريق روش تركيبي اكتشافي مي‌‌باشد. در بخش كيفي پژوهش، به كمك مصاحبه با متخصصين و صاحب‌‌نظران با روش نمونه‌‌گيري گلوله برفي و براساس تحليل تم برآمده از مصاحبه‌‌ها، مدلي براي عوامل مؤثر بر پايداري شركتي ارائه شده است. در بخش كمّي، به منظور سنجش اعتبار مدل ارائه شده، با استفاده از پرسشنامه، نظراتمتخصصين و صاحب‌‌نظران دريافت و با استفاده از آزمون‌‌ t تك‌‌‌‌نمونه‌‌اي و آناليز واريانس يك‌‌طرفه تجزيه و تحليل گرديد. همچنين به منظور تعيين بارعاملي شاخص‌‌هاي هر يك از مؤلفه‌‌ها از تحليل عاملي تأييدي استفاده گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه 4 بعد شامل، ويژگي‌‌هاي شركت، عوامل مديريتي، عوامل بازار و عوامل كلان، 9 مؤلفه شامل، ويژگي‌‌هاي ساختاري، ويژگي‌‌هاي عملكردي، سطح فردي، سطح سازماني، بازار سرمايه، عوامل تجاري، عوامل اقتصادي، عوامل اجتماعي و عوامل سياسي و 60 شاخص بر پايداري شركتي مؤثر هستند. علاوه بر تأييد بسياري از عوامل شناسايي شده در پژوهش‌‌هاي پيشين، عوامل نويني همچون فرهنگ جامعه، سياست حاكم بر كشور، پايبندي به اخلاق، الزامات قانوني، شهرت اجتماعي شركت، سرمايه فكري و رقابت بازار محصول به عنوان عوامل مؤثر بر پايداري شركتي شناسايي شده‌‌اند. اين يافته‌‌ها ديدگاه‌‌هاي مهمي براي ذينفعان مختلف مانند دولت، نهادهاي قانون‌‌گذار، نهادهاي نظارتي، شركت‌‌ها و پژوهشگران دارد. بر همين اساس به سازمان حسابرسي و سازمان بورس اوراق بهادار پيشنهاد مي‌‌شود، نسبت به تدوين قوانين و استانداردهاي پايداري شركتي، اقدامات لازم را به عمل آورند.

Promoting corporate sustainability, as an important strategy for companies, is not a coincidence, but can be improved by identifying and considering different factors. Therefore, identifying the effective factors on corporate sustainability is essential. The purpose of this research is to develop a model to explain the effective factors on corporate sustainability through exploratory combination approach. In the qualitative part of the research, a model for effective factors on corporate sustainability has been provided by interview with specialists and experts and by using a snowball sampling method based on the thematic analysis of the interviews. In the quantitative part, in order to evaluate the validity of the presented model, by using from questionnaire, opinions specialists and experts were obtained and analyzed by one-sample t-test and one-way ANOVA. Also, confirmatory factor analysis was used to determine the factor loadings of the indices of each component. The research results showed four dimensions include: company characteristics, management factors, market factors and macro factors, nine components include: structural characteristics, functional characteristics, individual level, organizational level, capital market, business factors, economic factors, social factors and political factors and sixty indicators are affecting on corporate sustainability. In addition to confirming many of identifying factors in previous research, new factors such as community culture, country policy, ethics, legal requirements, corporate social reputation, intellectual capital and product competitiveness have been identified as effective factors of corporate sustainability. The findings have important insights for various stakeholders such as government, legislative bodies, regulatory bodies, companies and researchers. Accordingly, it is recommended to Corporate Audit and the Securities Exchange Organization take the necessary steps for codification corporate sustainability laws and standards.