خوانشي روانكاوانه از روابط سلطه بين زنان و مردان در فيلم گذشته (1392) ساخته اصغر فرهادي

گ‍ئ‍ورگ وي‍ل‍ه‍ل‍م ف‍ري‍دري‍ش هگل فيلسوف آلماني(1831-1770 ميلادي) در كتاب پديدارشناسي روح، بخشي را به ديالكتيك خدايگان و بنده اختصاص داده و به روابط قدرت بين دو فرد در كوچك ترين واحد تجمع انساني در تاريخ تطور روح مطلق پرداخته بود كه در قرن بيستم ميلادي بر شكل‌گيري انديشه‌هاي ژك لكان كه از پيروان جديد زيگموند فرويد در روان كاوي در آن هنگام بود، تأثير گذاشت؛ به نحوي كه او مفهوم ميل به موضع مورد شناسايي( ابژه) در نزد فاعل شناسايي(سوژه) را با مفاهيم خدايگان و بنده مورد نظر هگل تركيب كرد. بر اين اساس، ديالكتيك قدرت در هر رابطه دو طرفه‌اي از جمله رابطه ميان زن و مرد برقرار است. اين پژوهش به طريق تفسيري تحليلي، روابط ديالكتيكي ميان زوج‌هاي زن و مرد در فيلم گذشته(1392) ساخته اصغر فرهادي را به‌عنوان نمونه‌اي مطالعاتي از افراد طبقه متوسط جامعه‌اي چند مليتي بررسي كرده است. جمع‌آوري اطلاعات با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و مشاهده فيلم بوده و اطلاعات با رويكرد روان‌كاوانه تحليل شده است. نتايج به دست آمده نشان مي‌دهد كه وضعيت قرارگيري شخصيت‌هاي زن و مرد در دو جايگاه خدايگاني يا بندگي در فيلم گذشته به جايگاه اجتماعي افراد وابسته است و پديده مهاجرت بر جايگاه آنان در اين ديالكتيك تأثير به‌سزايي دارد.