تراگونگي محتواي رمان فرانكشتاين في بغداد احمد سعداوي در تطبيق با فرانكنشتاين مري شلي

بيش‌متنيت بر هر گونه رابطه برگرفتگي يا اقتباس دلالت دارد؛ بنابراين اين اصطلاح در ادبيات بيانگر نوعي از روابط ميان متون مي‌باشد.رمان فرانكشتاين في بغداد (2013) احمد سعداوي تحت تأثير رمان فرانكنشتاين (۱۸۱۸) مري شلي نوشته شده است كه نشانه‌هاي لايه‌هاي پاك‌شده پيش‌متن شلي در بيش‌متن سعداوي ديده‌ مي‌شود. همين امر، رابطه بيش‌متنيت يعني ديده شدن لايه‌هاي متن تأثير‌گذار در لابه‌لاي متن تأثير‌پذير را سبب مي‌گردد. اين روند از طريق تغييري هدفمند در بيش‌متن اتفاق مي‌افتد كه تراگونگي نام دارد و از تقليد به دور است. تغيير و گسترش معنا در بيش‌متن از طريق جايگشت انجام شده است كه نوعي تغيير جدي در پيش‌متن مي‌باشد، اما مي‌توان برخي روابط پاروديك و دگرپوشي يعني طنز به قصد تخريب پيش‌متن را در اين رمان مشاهده نمود كه البته شامل كل رابطه بيش‌متنيت نمي‌گردد. اين پژوهش با روش توصيفيتحليلي به بررسي رابطه تراگونگي در برخي ويژگي‌هاي محتوايي اين دو رمان و تغييرات ايجاد شده در محتواي بيش‌متن از نوع جايگشت مي‌پردازد. جايگشت بدون اين كه به تفسير رمان مري شلي بپردازد به تغيير جدي در ابعاد مختلف آن دست مي‌زند. عنوان، اسامي، مكان‌ها، مضمون، نمادها، زبان و دين و اعتقادات از جمله مواردي هستند كه دچار تراجايي در متن درجه دوم يعني رمان سعداوي مي‌شوند. اين جايگشت، حضور شبح‌وار فرانكشتاين و فضاي حاكم بر بيش‌متن را توجيه مي‌كند كه چگونه گذشته با حضور خود باعث غياب معنا مي‌شود.