تحليل عاملي استرس شغلي محافظان جنگل: مطالعۀ موردي استان گلستان

بخشي از مأموريت حفاظت از جنگل‌ها توسط يگان ويژه‌اي در ادارات منابع طبيعي اجرا مي‌شود كه همزمان زير نظر نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران فعاليت مي‌كنند. تحقيق حاضر با روش توصيفي پيمايشي انجام گرفت. جمعيت تحت مطالعه شامل 220 نفر از مأموران يگان حفاظت استان گلستان بودند كه از آن ميان، 132 نفر با روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌بندي‌شده بررسي شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسشنامه بود كه روايي آن با روش روايي صوري و مراجعه به استادان دانشگاه و كارشناسان ادارۀ كل منابع طبيعي و كاركنان يگان حفاظت استان گلستان تأييد شد. اطلاعات جمع‌آوري‌شده با نرم‌افزار SPSS 16 و روش تحليل عاملي تجزيه‌وتحليل شدند. نتايج تحقيق نشان داد كه استرس شغلي مأموران حفاظت از جنگل‌ها بيش از متوسط است. برمبناي نتايج تحليل عاملي، استرس شغلي اين مأموران از 11 عامل نشأت مي‌گيرد كه از بين آنها، «چالش‌هاي سازماني»، «مخاطرات كاري» و «قوانين و روابط» به‌ترتيب با تبيين واريانس 15.96، 6.38 و 6.17، مهم‌ترين نقش را در شدت استرس شغلي آنان دارند. با توجه ميزان به‌نسبت زياد استرس شغلي مأموران حفاظت از جنگل‌ها، بايد براي كاهش آن اقدامات جدي انجام گيرد. رعايت تناسب ويژگي‌هاي فردي با مشاغل مرتبط با حفاظت از جنگل‌ها، ارتقاي دانش مأموران حفاظتي دربارۀ قوانين و روش‌هاي حل تضاد با جوامع محلي، پرداخت حقوق كافي و به‌موقع، فراهم آوردن تجهيزات مورد نياز نيروهاي حفاظتي، كاستن از وسعت منطقۀ تحت حفاظت و آموزش راهكارهاي فردي مقابله با استرس از پيشنهاد‌هاي تحقيق حاضر براي كاهش استرس شغلي مأموران حفاظت از جنگل‌هاست.