بررسي و بهينه‌سازي اثر امواج فراصوت بر توليد گنودريك اسيد، متابوليت ضد سرطان قارچ Ganoderma lucidum

زمينه و اهداف: قارچ Ganoderma lucidum منبع اصلي توليد گنودريك اسيد مي باشد. اين متابوليت اثرات دارويي فراواني همچون درمان سرطان دارد. به علت بازده پايين توليد و قيمت بالا، كاربرد باليني آن با مشكل مواجه است. محرك هايي نظير اليسيتورها و شوك هاي مكانيكي مي توانند توليد گنودريك اسيد را افزايش دهند. تحقيق حاضر به مطالعه اثر امواج فراصوت بر توليد اين دارو مي پردازد. مواد و روش كار: ابتدا جهت اطمينان از اثر تحريك كنندگي امواج فراصوت بر توليد گنودريك اسيد، كشت مايع قارچ تحت تيمارهاي يك بار (روز پنجم) و دو بار صوت دهي (روز پنجم و ششم) در زمان هاي 20 و 200 ثانيه قرار گرفت. پس از استخراج گنودريك اسيد و اطمينان از اثر مثبت شوك، جهت بهينه سازي متغييرها از روش پاسخ سطح استفاده گرديد. در اين روش 17 آزمايش با سه متغير اولين زمان صوت دهي (روزهاي 4، 5، 6)، دومين زمان صوت دهي (روزهاي 7،8،9) و مدت زمان صوت دهي (60، 180، 300 ثانيه) توسط نرم افزار Design Expert طراحي و انجام شد. يافته ها: بررسي نتايج نشان داد اثر امواج فراصوت با دو بار تيمار 274 ثانيه اي در روزهاي 4 و 7 مي تواند بالاترين ميزان توليد گنودريك اسيد را ايجاد نمايد. آزمايش مربوط به اين نقطه انجام و نتايج به دست آمده تأييد شد. با مقايسه نمونه هاي صوت دهي شده با شاهد (فاقد صوت دهي) افزايش گنودريك اسيد خارج سلولي به نسبت گنودريك اسيد داخل سلولي مشخص گرديد. در شرايط بهينه فرآيند، صوت دهي، ميزان گنودريك اسيد را نسبت به نمونه شاهد 34% افزايش داد. نتيجه گيري: : امواج فراصوت مي توانند به عنوان يك محرك غير شيميايي و ارزان قيمت، توليد گنودريك اسيد را افزايش دهند.