بن مايه هاي تمثيلي- عرفاني گنوسي در منظومه جمشيد و خورشيد سلمان ساوجي

allegorical motifs- mystical Gnostic in book Jamshid and Khorshid Salman Savedji

منظومه جمشيد و خورشيد سلمان ساوجي اثري رمزي و تمثيلي است كه تمام اجزاي آن از ساختاري واحد و منسجم برخوردار است. اين اثر علاوه بر نشان دادن قدرت سلمان ساوجي در داستان سرايي و پيوستن مطالب متعدد، نشانه آشنايي سلمان ساوجي با ميراث غني ادبي، فرهنگي و عرفاني بازمانده از ادوار پيشين است. بخشي از اين ميراث متعلق به انديشه هاي گنوسي و مانوي و نيز حكمت هرمسي است. هدف از انجام اين مقاله نشان دادن ردپاي اين انديشه ها در منظومه جمشيد و خورشيد است. در اين جستار پس از معرفي و تبيين انديشه هاي گنوسي و ذكر پيشينه با تمدن ايرانيان، تاثير مضامين گنوسي از جمله دوگانگي ماده و روح، عشق، خواب، سفر، واسطه و آزمايش در اين منظومه نشان داده مي شود. واكاوي اين اثر در واقع ارائه تفسيري تازه از آن، هدف ديگر جستار است.

Jamshid and Khorshid book written by Salman Savedji is a symbolic and allegorical book that all of its components are unified structure. This book shows familiarity of him with rich heritage of literary, cultural and spiritual legacy of the previous periods in addition to showing strength of him in his storytelling and joining of various materials. Part of this heritage belongs to the wisdom of the Gnostic thoughts and Manu and Hermes. The purpose of this article is to show traces of these ideas in the book Jamshid and Khorshid. In this paper, after introducing and explaining the Gnostic ideas and the history of Iranian civilization, the influence of Gnostic themes, including the duality of matter and spirit, love, sleep, travel, mediating and testing were shown in this book. Analysis of this work is in fact offering a fresh interpretation of the purpose of the query.