نقش طرح‌واره‌هاي مرتبۀ دوم در تحليل ساختارهاي [اسم + شناسي/ نگاري/ كاوي] و صفت‌هاي متناظر آن‌ها در زبان فارسي

هدف از پژوهش پيش ‌رو آن است كه ضمن معرفي مفهوم طرح واره‌هاي مرتبۀ دوم در نظريۀ ساخت واژۀ ساختي (Booij, 2010, 2018) از آن در تحليل چند ساختار ساخت واژي زبان فارسي استفاده شود و نحوۀ شكل‌گيري اين ساختارها را تبيين كند. طرح وارۀ مرتبۀ دوم را مجموعه‌اي از دو يا چند طرح واره دانسته‌اند كه ميان آن ها رابطۀ جانشيني برقرار است كه در اين پژوهش به‌منزلۀ ابزاري براي تحليل سه ساختاري كه بيشتر در حوزه‌هاي مربوط به رشته‌ها، گرايش‌ها و فناوري‌هاي علمي كاربرد دارند، استفاده مي شوند. اين ساختارها عبارت اند از: 1. اسم‌هاي داراي ساختار [اسم ـ شناسي ـ ي] و صفت‌هاي نسبي متناظر با آن ها؛ 2. اسم‌هاي داراي ساختار [اسم ـ نگار ـ ي] و صفت‌هاي نسبي متناظر با آن ها و 3. اسم‌هاي داراي ساختار [اسم ـ كاوي ـ ي] و صفت‌هاي نسبي متناظر با آن ها. يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه مفهوم طرح وارۀ مرتبۀ دوم ابزار مناسب و كارآمدي براي تحليل اين ساختارها بوده است و رويكرد ساخت‌بنياد خلاف رويكرد اشتقاقي ـ كه توانايي تبيين اينچنين ساختارهايي را ندارد ـ به خوبي مي‌تواند چگونگي شكل‌گيري اين ساختارها را براي ما تبيين كند.