ارزيابي رابطه هزينه‌هاي نظامي و درآمدهاي نفتي: رويكرد همدوسي موجكي

در اقتصاد ارتدوكس، امنيت داخلي و خارجي به منظور حفاظت از حقوق مالكيت خصوصي، يكي از وظايف دولت‌هاي رفاه و حتي دولت‌هاي حداقلي است. مبتني بر مرحله توسعه‌يافتگي يك كشور، هزينه نظامي مي‌تواند تأثير متفاوت بر متغيرهاي حقيقي اقتصاد داشته باشد. اين پژوهش در 4 مدل مختلف، از رويكرد همدوسي موجكي به منظور ارزيابي رابطه هزينه‌هاي نظامي و نظم عمومي با درآمدهاي نفتي و سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در ايران در دوره 1396-1338 استفاده نمود. نتايج مدل اول، نشان داد كه در بازه زماني 1348 تا 1357 و در مقياس زماني چهارساله و 16 ساله، دو متغير رشد هزينه نظامي و رشد درآمدهاي نفتي نه تنها هم فاز بوده بلكه رشد درآمدهاي نفتي، يك متغير پيشرو براي رشد هزينه نظامي است. نتايج مدل دوم، نشان داد كه همدوسي بين رشد هزينه‌هاي نظم عمومي و رشد درآمدهاي نفتي در افق هاي چهارساله از سال 1339 تا 1357 و از سال 1376 تا 1384 نيز هم فاز است. طي سال‌هاي 1372 تا 1387 و در مقياس‌هاي زماني تا 8 سال، نوع ديگري از اين ارتباط مشاهده مي شود؛ اين دو متغير هم فاز بوده ولي رشد هزينه‌هاي نظم عمومي، علت رشد درآمدهاي نفتي شده است. نتايج مدل سوم، نشان داد كه رشد سرمايه‌گذاري بخش خصوصي و رشد هزينه‌هاي نظم عمومي، عكس يكديگر عمل مي كنند اما در بلندمدت، دو متغير هم فاز هستند. نتايج طيف توان موجك نيز نشان داد كه بيشترين انرژي هر دو سري زماني، رشد هزينه‌هاي نظم عمومي و رشد هزينه نظامي در قبل از انقلاب بوده است.