تحليل و مقايسه محتواي سنگ نوشته‌هاي قبور بهشت زهراي تهران در دو دهه (1384-1374) و (1394-1384) با تاكيد بر ارزش‌هاي برجسته

The analysis and comparison of the contents of inscriptions of the graves in Behesht-e-Zahra cemetery in Tehran in two decades with the emphasis on outstanding values

گورستان ­ها از مكان­ هايي هستندكه مي­ تواند آداب، سنت­ ها و فرهنگ جوامع را به واسطه نوع عزاداري در مراسم خاك سپاري، شيوه برخورد با پديده مرگ و هم­چنين سنگ نوشته ­هاي قبور به تصوير بكشند. بروز و ظهور آداب سوگواري، موسيقي، آواهاي عزاداري، شكل ­ها و محتواي مراسم­ ها و هم­چنين مطالعه سنگ نوشته­ ها و اشكال روي قبور مي­تواند نوع نگرش و ارزش­ هاي برجسته جوامع را نمايان­ نمايد. سنگ قبور اجتماع نشانه­ هاي تصويري و نوشتاري است. اين علائم و نشانه ­ها با نگاهي به فرهنگ عمومي مي‌توانند به عنوان پيام­ هايي براي آيندگان در نظر گرفته شوند. تغييرات مشهود در فرم و نحوه محوطه­ سازي گورستان­ ها، ترتيب قرار گيري سنگ مقابر و تنديس ­ها و سنگ نوشته ­ها، تصاوير وكتيبه­ ها، صحنه ­هايي از فرهنگ عمومي و ارزش ­هاي جامعه و حتي از ياد رفتگان را بيان مي­كنند كه مي­ تواند به مرور زمان دستخوش تغييرات گسترده ­اي قرار گيرد كه در اين پژوهش مورد بررسي و بازخواني قرار خواهند گرفت. مكانِ مورد مطالعه ما گورستان بهشت‌ زهراي تهران و انتخاب سنگ قبرهايي است كه متعلق به دو دهه اخير مي‌باشند. بدين ترتيب با عكس­برداري از قطعاتِ مورد نظر، به تقسيم ­بنديِ قبور در نشانه­ هاي نوشتاري، تصويري، تاريخ تولد و فوت و ديگر نشانه­ هاي حك شده بر سنگ­ ها پرداختيم و پس از كدگذاري به تجزيه و تحليل نهايي رسيديم. بر اين اساس سنگِ قبور دهه اول مورد مطالعه (1383-1374) با نگاهي به ارزش ­هاي برجسته شده سنتي، ارزش­ مدارانه و امري اجتماعي از سوي بازماندگان ساخته شده است. حال آن­كه سنگ قبور دهه دوم (1394-1384) داراي ارزش‌هاي متفاوت ­تري بوده و گرايش ­هاي تجملاتي با نگاهي فردگرايانه تر در آن برجسته شده است.

Cemeteries are places that can describe customs, traditions and culture of societies by kind of mourning in the funeral, the method of encountering to the death phenomenon and inscriptions of the graves. The emergence of mourning customs, music, sounds of mourning, shapes and ceremonies content and also study on inscriptions and figures on the graves can show kind of attitude and outstanding values of communities. Tombstones are collection of visual and written symptoms. These symptoms can be considered as messages for posterity by looking at public culture. Significant changes in the form and method of landscaping of graves, arrangement of tombstones and statues and inscriptions, pictures and epitaphs express scenes of public culture and community values and even forgotten people which can be widely changed over time that in this research will be considered. Our study location is Behesht-e-Zahra cemetery in Tehran and selection of tombstones which belong to the past two decades. By taking pictures of intended parts, we paid to classification of the graves in written, figurative signs, date of birth and death and other signs carved on rocks and after encoding we reached to final analysis. According to results, by looking at featured traditional values, monuments of the first decade of study (1995-2004) have been made socially and value-oriented by survivors. Whereas monuments of the second decade (2005-2015) have different values and luxury orientations have been highlighted by more individualistic looking in it.