اثر آبياري تناوبي و فاصله كاشت بر رشد و شاخص هاي رشدي و آب مصرفي گياه برنج (Oryza sativa L.) در شرايط آب‌وهوايي گيلان

اين آزمايش با هدف بررسي اثر آبياري تناوبي و فواصل مختلف كاشت بر سرعت رشد و شاخص‌هاي رشدي و ميزان آب مصرفي گياه برنج (Oryza sativa L.)، در مزرعه تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات برنج استان گيلان در دو سال زراعي 94-1393 و 95-1394 به‌صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار به‌اجرا در آمد. عامل اصلي آزمايش شامل آبياري تناوبي داراي پنج سطح (آبياري هر روزه به‌صورت غرقاب (به‌عنوان شاهد) و پنج، هشت، 10 و 15 روز يك‌بار) و عامل فرعي شامل چهار فاصله كاشت (20×20، 25×25، 15×30، 20×30 سانتي متر) بودند. نتايج نشان داد كه اثر متقابل آبياري تناوبي و فاصله كاشت بر صفات وزن خشك برگ و ساقه و CGR در سطح احتمال يك درصد معني دار شد. هم‌چنين اثرات ساده آبياري تناوبي و فاصله كاشت بر صفات شاخص سطح برگ و NAR در سطح احتمال يك درصد معني دار شد. به‌طوري كه فاصله كاشت 20×20 سانتي متر بهترين شرايط را براي گياه برنج در شدت هاي مختلف تنش ايجاد نمود. فاصله كاشت 25×25 سانتي متر نيز ضعيف‌ترين شرايط را براي گياه ايجاد نمود. در تراكم پايين، رقابت بين رديف ها (برون‌بوته اي) و حتي درون‌بوته اي تا زمان گل‌دهي و تشكيل دانه كمتر است و پس از اين مرحله رقابت زيادي جهت مواد فتوسنتزي در بذر پانيكول ايجاد مي‌گردد و باعث پوكي دانه مي‌شود. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه در بين سطوح آبياري، آبياري هر روزه بيشترين شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول را دارا بود. بر اين اساس، به نظر مي رسد انتخاب تراكم مناسب راهكاري مديريتي براي دستيابي پايدار به عملكرد اقتصادي به‌ويژه در شرايط محدوديت آب مي باشد كه اين امر مي تواند به‌طور ويژه اي رشد و عملكرد برنج و ميزان مصرف آب و به تبع آن كارآيي مصرف آب و بهره وري آب را تحت تأثير قرار دهد.