مطالعه اثر نوسانات دما بر شاخص هاي رشد و سن گونه (1870 ,schizothorax pelzami (kessler در دو زيستگاه رودخانه و درياچه شمال شرق ايران

The Study of temperature fluctuations effect on growth and age of Schizothorax pelzami (Kessler, 1870) in two river and lake habitats in north eastern of Iran

در اين پژوهش ساختار سني و ويژگي هاي رشد ماهي خواجو در دو زيستگاه با ويژگي هاي متفاوت (رودخانه فريزي و درياچه چشمه سبز در استان خراسان) در بازه زماني دي ماه 1388 تا دي ماه سال 1389 مطالعه شده است، پارامترهاي سن و رشد با بررسي 495 قطعه استخوان سرپوش آبششي 261 نمونه از زيستگاه رودخانه اي و 234 گونه از زيستگاه درياچه اي جمعيت هاي ماهيان خواجوي با دامنه طولي 69 تا 274 ميلي متر تعيين گرديد. نرخ رشد لحظه اي ماهيان خواجوي جوان (يك و دو ساله) در زيستگاه رودخانه اي(ميانگين دماي بالاتر) بيش تر از جمعيت ساكن در زيستگاه درياچه اي (ميانگين دماي پائين تر) مشاهده شد. هم چنين نتايج نشان داد كه s. pelzami در زيستگاه درياچه اي داراي طول عمر بيش تري هستند. ماهيان خواجو در زيستگاه رودخانه اي در 23 سالگي و در زيستگاه درياچه اي در سن 54 سالگي به بلوغ جنسي رسيدند. مقادير پارامتر رشد ون برتالانفي دوجمعيت، نشان داد كه l∞ در جمعيت زيستگاه درياچه اي (514/70♀ ، 646/464♂) بالاتر از جمعيت زيستگاه رودخانه اي(456/92 ♀، 303/15♂) بود. شاخص فاي پريم مونرو (φ′) در زيستگاه درياچه اي (9/386 ♀، 9/225♂) و در زيستگاه رودخانه اي (9/253♀، 9/074♂)محاسبه گرديد. غلبه نسبت جنسي در زيستگاه رودخانه مربوط به جنس نر و در زيستگاه درياچه به جنس ماده اختصاص داشت. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه تفاوت در شرايط زيستگاهي به ويژه دماي آب و موقعيت جغرافيايي دو زيستگاه سبب شكل گيري استراتژي هاي متفاوت از نظر ساختار سن و الگوي رشد در هريك از جمعيت ها گرديده است.

Age structure and growth characteristics of the Schizothorax pelzami (Kessler,1870) in the two different habitate (Frizi river and Cheshmeh Sabz lake in Khorasan province) were studied from January, 2009 through January,2010. Age and growth variables were determined by examining 495 opercular bones, 261 samples from the river habitat and 234 species from the lake habitat of the S.pelzami populations from specimens ranging between 69 and 274 mm total length. The instantaneous growth rate of young (one and two year old) S. pelzami in the river habitat (mean higher temperature) was observed higher than the population living in the lake habitat (mean lower temperature).The results also showed that S. pelzami has living longer in the lake habitat. Almost all of S. Pelzami had reached maturity in 2-3 year-old in River site but age maturity of this species in lake site was 4 and 5 years old. Von Bertalanffy growth parameters showed that L(¥)in the lake population(♂464.66, ♀514.70)was higher than river population(♂303.15 , ♀ 456.92). Growth performance index(φ') was calculated in the lake habitat (♀9. 386, ♂9.225) and in the river habitat (♀9.253, ♂9.074). Overcoming the sex ratio in the river habitat was related to the male genus and in the lake habitat to the female sex.results of this study show that differences in habitat conditions,especially water temperature and geographical location of two habitats, have led to the formation of different strategies in age structure and pattern of growth in each population.