مكانيابي بهينه مجتمع‌هاي تجاري با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي (مورد: مجتمع تجاري شهر رامسر)

Optimal site selection of Commercial Complexes Using Analytical Hierarchy Process (AHP) in GIS (Case Study: Ramsar City)

كاهش فضاهاي عملكردي تجاري، گسترش بيكاري در شهرها، افزايش جمعيت شاغل، نبود مكان هاي تمركز فضاهاي تجاري، كاهش خطي مراكز خرده فروشي، بي توجهي به نبود پاركينگهاي مورد نياز كاربري هاي تجاري همواره از مسايل اصلي توزيع مناسب كاربري هاي تجاري در سطح شهرها است. هدف اين پژوهش شناسايي نقاط مستعد و مكانيابي مجتمع‌هاي تجاري در شهر رامسر از شهرهاي با عملكرد ساحلي است. بنابراين، مكانيابي مناسب و كاركردي مجتمع‌هاي تجاري از مسايل عمده در مكايبابي كاربري هاي تجاري است. روش تحقيق توصيفي و تحليلي و نوع آن كاربردي، و شيوه اجراي آن پيمايشي با استفاده از نرم افزار arc/gis10 به منظور تحليل‌هاي مكاني است. در اين پژوهش با استفاده از 11 لايه اطلاعاتي و معيار مانند كاربري اراضي، شيب زمين، دسترسي به شبكه ارتياطي، نزديكي به مناطق جمعيتي متراكم، نزديكي به ميادين اصلي و مركز شهر، فاصله از مجتمع‌هاي تجاري موجود، فاصله از مراكز خريد، فاصله از رودخانه، نزديكي به مراكز تفريحي، نزديكي به هتلها، نزديكي به رستورانها وكلاس بندي نقشه هاي با استفاده از جدول 9 كميتي ال ساعتي و هم پوشاني آنها توسط فرايند تحليل سلسله مراتبي(ahp) انجام شده است. نتايج به دست آمده ، بيانگر آن است كه الگوي توزيع مجتمع‌هاي تجاري متناسب با حجم جمعيت شهر و استاندارد هاي مكانيابي نبوده و از توزيع مناسبي برخوردار نيست .در نتيجه، الگوي توزيع مجتمع‌هاي تجاري موجود شهر رامسربه صورت متمركز در بخش مركزي به سمت شرق بوده و در مناطق شمالي، مركزي و غربي شهر نياز به ايجاد مجتمع‌هاي تجاري مي‌باشد، لذا نياز به برنامه‌ريزي صحيح و همه جانبه در مكانيابي مجتمع هاي تجاري شهر رامسر ضروري به نظر مي رسد.

The performance reducion of commertial spaces, the linear decrease of retail centers, and lack of proper attention for parking spaces has always been the main issue distribution of commercial uses in urban areas. The aim of this study is to identify vulnerable commercial complexes in the coastal city of Ramsar to propose appropriate locations for further functioning. The methodology of research is based descriptive-analytical approaches. To analysis and selecting the proper sits ARC/GIS10 was applied. By using 11 layers of information and criteria such as land use, land slope, associated network access, proximity to densely populated areas …. the maps were classified via analytic hierarchy process (AHP). The results indicate that the distribution of commercial complexes has no correspondence with population distribution. Consequently some parts of the city are out of commercial centers reach. On the base of the results, center and western areas of the city require commercial complexes, which should be done using GIS technique to avoid improper site selection.