بررسي سندي و دلالي روايت «جرجير» و نقد برداشت هاي نادرست

روايت «سينبت فى قعر جهنم الجرجير» از رواياتي است كه بسيار در متون عرفاني مشاهده مي شود و عرفاء از اين روايت دو نوع برداشت ارائه دادند. برداشت نخست منسوب به ابن عربي و پيروانش همچون قيصري هست؛ آنها بر اين باورند كه بعد از گذشت مدتي طولاني از عذاب، رويش گياه جرجير در قعر جهنم، دلالت بر سرد شدن آتش و انقطاع عذاب دارد و همه دوزخيان حتي كفار معاند و لجوج بعد از ساليان متمادي از رنج و عذاب با آنكه در جهنم بسر مي برند عذاب از آنها برداشته مي شود. برداشت دوم نيز منسوب به گروهي ديگر از عرفاء است كه آنها بر اين عقيده اند كه رويش گياه جرجير در قعر دوزخ دلالت بر انقطاع دوزخ و پايان جهنم دارد و بعد از گذشت أحقاب همه جهنميان حتي كفار از آنجا خارج و وارد بهشت مي گردند. نگارنده با جستجو در مجامع روايي، دو نوع روايت در باب جرجير را مشاهده كرده كه با بررسي سندي و دلالي هر يك از آنها، به اين نتيجه رسيده كه هيچ يك از آن روايات دلالت بر آن دو برداشت فوق ندارند.