مطالعه‌اي بر تأثير عناصر آلياژي روي خواص مكانيكي و ريزساختاري فولادهاي پيشرفته استحكام بالا

تحقيق حاضر، مروري بر مطالعات پيشين انجام‌شده بر تأثير عناصر آلياژي مختلف نظير كربن، آلومينيم، سيليسيم، منگنز، بور، مس،كروم، موليبدن، هيدروژن، نيتروژن، تيتانيم، نيوبيوم، واناديوم و نيكل روي خواص فولادهاي پيشرفته استحكام بالا دارد. فولادهاي پيشرفته استحكام بالا جزو جديدترين نسل فولادها هستند كه در سال‌هاي اخير توجه زيادي را به خود جلب كرده‌اند. اين فولادها به‌واسطه داشتن ريزساختارهاي پيچيده متشكل از فريت، مارتنزيت، بينيت و آستنيت باقيمانده داراي تركيبي از استحكام بسيار بالا و ازدياد طول نسبي زياد هستند كه اين مهم با كنترل ريزساختار از طريق كنترل دقيق ميزان و نوع عناصر آلياژي و انجام عمليات حرارتي نظير آنيل بين بحراني و عمليات ترمومكانيكي مانند نورد گرم و نورد داغ قابل حصول است. تحقيقات گسترده‌اي بر توسعه اين آلياژها و بررسي مكانيزم‌هاي استحكام‌دهي و كرنش‌سختي اين آلياژها انجام شده است كه درنهايت منجر به معرفي دو نوع از مهم‌ترين اين فولادها با عناوين TRIP و TWIP گشته است كه در آن‌ها عناصر آلياژي نقشي تعيين‌كننده در ايجاد ريزساختار آستنيتي، تغيير انرژي نقص در چيدمان، تغيير چگالي نابجايي‌ها و نرخ كرنش‌سختي دارند. خلاصه‌اي از مطالعات پيشين به تفكيك عناصر آلياژي و چگونگي تأثير آن‌ها بر خواص مختلف اين فولادها در مقاله حاضر ارائه مي‌گردد.