تعاليِ اخلاقِ سازماني در سازمان‌هاي دولتي ايران، در پرتو نهج‌البلاغه

دين اسلام، زندگي سالم را در گرو تعالي اخلاق مي‌داند. در همين امتداد، بسياري از سازمان‌ها نيز، اخلاق را نردبان توسعه خود دانسته و دريافته‌اند كه نارسايي‌ها و شكافه‌اي اخلاقي در سازمان، پيامدهاي خطرناك و غيرقابل جبران را به ‌دنبال دارد؛ لذا به‌دنبال روش‌هايي هستند تا اخلاق سازماني را ارتقا دهند. اين مقاله قصد دارد با تكيه بر ديدگاه امام علي(ع)، به استخراج روش‌هاي تعالي اخلاق سازماني، بپردازد تا نياز سازمان‌هاي ايراني در جهت تعالي اخلاق سازماني، برآورده شود. بر اين اساس، مسئلۀ پژوهش حاضر اين است كه از ديدگاه نهج‌البلاغه چگونه مي‌توان به تعالي اخلاق سازماني دست يافت؟ پژوهش حاضر، پژوهشي كيفي است و از روش تحليل محتواي كيفي با رويكردي متعارف استفاده مي‌كند. در اين روش، پژوهشگر از به‌ كار بردن طبقات پيش پنداشته مي‌پرهيزد و در عوض، ترتيبي مي‌دهد كه طبقات از داده‌ها ناشي شوند؛ بنابراين، از طريق استقرا، شاخص‌ها و مؤلفه‌ها، از داده‌ها، ظهور مي‌يابند. سه بُعد اصلي تعالي اخلاق سازماني كه از نهج‌البلاغه استخراج گرديده‌اند، شامل ضوابط و مقررات سازماني، فرهنگ ‌سازماني و ساختار سازماني مي‌باشند. مؤلفه‌هاي تعالي اخلاق سازماني، عبارت از شايستگي قوانين، شايستگي مجريان، ايجاد اعتماد، ايجاد اميدواري، ساختار برنامه‌ريزي و ساختار اجرايي هستند.