بررسي تأثير پارامترهاي هندسي بر هد آب روي تاج سرريز نيلوفري

Investigation of the Effect of Geometric Parameters on Head of the Morning Glory Spillway

رفتار جريان در سرريزهاي نيلوفري با توجه به رقوم سطح آب درياچه سد، به سه نوع كنترل جريان از تاج سرريز، كنترل جريان از شفت قائم و كنترل جريان در ابتداي تونل تقريباً افقي دسته‌بندي مي‌شود. در پژوهش حاضر به منظور مدلسازي عددي از نرم‌افزار Flow3D استفاده شده و نتايج با مدل فيزيكي مقايسه شد. نتايج تطابق مطلوبي را بين مدل عددي و فيزيكي نشان مي‌دهد. بررسي نمودار دبي-اشل ترسيم شده براي سرريز نيلوفري نشان مي‌دهد، كه با افزايش دبي ورودي به سرريز نيلوفري، مقطع كنترل از روي تاج به شفت قائم و از آنجا به تونل پايين دست منتقل شده و در حالت استغراق كامل با افزايش كم دبي، هد به ميزان قابل توجهي زياد مي‌شود .همچنين نتايج مطالعه پارامتريك روي تغيير طول شفت قائم و تغيير شعاع زانويي نشان مي‌دهد اين تغييرات بر روي بلنداي آب روي تاج سرريز نيلوفري تأثير مستقيم دارند. بطوريكه با افزايش طول شفت قائم در يك دبي مشخص هد روي تاج زياد و با افزايش شعاع زانويي، بلنداي آب روي تاج در دبي‌هاي بعد از استغراق زانويي سرريز نيلوفري كم مي‌شود.

Based on the water surface elevation, there is three types of flow control: flow control at the spillway crest, flow control at the shaft and flow control at the top of the shaft tunnel. In the following research, Flow3D software used for numerical modeling and the results were compared with experimental work, and good agreement was observed. Also, discharge - head graph is plotted for morning glory spillway, which shows by increasing the head, control point moves from the crest to the vertical shaft and then to downstream tunnel. In the case of complete submergence, significant changes in the head are observed with a low increase in flow rate. A parametric study has been done on the length of the vertical shaft and elbow radius. the results show the direct effect of these changes on head of the crest morning glory spillway, so that by increasing the length of the shaft, at a specified discharge increase head on crest, also by increasing the radius of the elbow, the head height on the crest reduced after the submergence elbow of morning glory spillway.