عرفان اسلامي و آرايه هاي معماري: بررسي جامعه‌شناختي پيوند عرفان اسلامي و هنرهاي تزييني معماري ايران در دوره تيموري

پس از حمله مغول، به علت ويژگي‌‌هاي خاص جامعه ايران، عرفان و تصوف در جامعه رواج پيدا كرد و آموزه‌‌هاي عرفاني در تمامي بخش‌‌هاي جامعه گسترش يافت به طوري كه عرفان را‌‌‌‌ مي‌توان ارزشي مؤثر بر هنر دوران تيموري به شمار آورد كه از طريق عوامل مختلفي بر آن بازتاب يافته است. با توجه به اين موضوع، هدف اين پژوهش بيان چگونگي پيوند عرفان اسلامي و هنر در دوره تيموري، به علت رواج تصوف در اين دوره، از طريق بررسي ويژگيهاي جامعه و با توجه به شواهد تاريخي است. اين پژوهش تلاشي براي پاسخ به اين‌‌‌‌‌ پرسش است كه عرفان اسلامي از طريق چه عواملي و چگونه بر هنرهاي تزييني و آرايه هاي معماري ايران در اين دوران تاثير نهاده است؟ براي پاسخ به اين‌‌‌‌‌ پرسش، به وسيله جامعه‌شناسي و با تفسير و تحليل منابع تاريخي مربوط به دوره مذكور، نخست ويژگي‌‌هاي جامعه بررسي شده و نفوذ عرفان اسلامي به عنوان جهان بيني غالب در جامعه نشان داده شده است سپس با بيان نمونه‌‌هاي بارز از هنرهاي تزييني و آرايه‌هاي معماري در اين دوره نتيجه گرفته شد كه عرفان اسلامي به عنوان جهان بيني، نقش‌‌‌‌‌ ميانجي را در تاثيرگذاري عوامل اجتماعي چون توده مردم، حكام و درباريان و نظام اجتماعي و صنفي هنرمند، بر هنرهاي تزييني همچون خوشنويسي و نگارگري داشته و آنها نيز بر نقوش و كتيبه‌هاي به كار رفته در آرايه‌هاي معماري تأثير گذاشته‌اند.