عنوان مقاله :
بررسي آلودگي برخي فلزات سنگين در آبهاي بندر عسلويه و تأثير آن بر عضله ماهي قباد (Scomberomorus guttatus) و كفشك (Brachirus orientalis) در محيط GIS
پديد آورندگان :
مكرم، مرضيه دانشگاه شيراز - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي داراب - بخش مرتع و آبخيزداري، داراب , عبيدي، رزاق دانشگاه آزاد اسلامي، واحد بوشهر - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، بوشهر , دولاح، عبدالحسن دانشگاه آزاد اسلامي، واحد اهواز - گروه زيستشناسي سلولي و مولكولي، اهواز , ضيائيان نوربخش، هانيه دانشگاه آزاد اسلامي، واحد بوشهر - گروه منابع طبيعي- تكثير و پرورش آبزيان، بوشهر
كليدواژه :
نيروگاه پارس جنوبي , عسلويه , فلزات سنگين , كيفيت آب , ماهي كفشك , ماهي قباد , شاخص آلودگي فلزات سنگين
چكيده فارسي :
دستهاي از آلايندههاي توليدشده توسط صنايع گاز و پتروشيمي در منطقه عسلويه فلزات سنگين ميباشد كه با ورود پساب اين صنايع به خليجفارس منجر به آلودگي آب و ماهيان موجود در آن شده است. ازاينرو در تحقيق حاضر، غلظت فلزات سنگين (Fe, Cr, Pb, Cu, Zn, Cd, Se, Ni) باهدف ارزيابي خطر آلودگي آبهاي خليجفارس و تأثير آن بر روي ماهي قباد (Scomberomorus guttatus) و كفشك (Brachirus orientalis) بررسي شد. تعداد 42 نمونه آب و 84 نمونه از گونههاي ماهي از 14 نقطه (هر نقطه سه تكرار) جمعآوري و غلظت عناصر فلزي در آب و عضله ماهيها در سال 1398 اندازهگيري شد. بهمنظور تعيين ميزان آلودگي حاصل از فلزات سنگين در آب و عضله ماهي از شاخص آلودگي فلزات سنگين (HPI) استفاده شد. همچنين درنهايت براي تعيين نحوه توزيع مكاني عناصر سنگين در اطراف نيروگاه پارس جنوبي (آب و عضله ماهي) از روش كريجينگ در محيط GIS استفاده شد. نتايج آناليز در نمونههاي آب نشان داد كه حداكثر مقادير عناصر Cd, Cu, Fe, Ni, Pb, Zn, Cr در نمونههاي آب به ترتيب 8/4، 10، 8/9، 2/5، 4/9، 7/6 ميليگرم در ليتر است. با توجه به مقادير مذكور مشخص ميشود كه در نزديكي نيروگاه تمامي عناصر از حد مجاز استانداردهاي بينالمللي بيشتر ميباشند كه نشاندهنده آلودگي بالاي آب در اين منطقه ميباشد. همچنين نتايج نشان داد كه آلودگي در ماهي كفشك بيشتر از ماهي قباد بود كه علت آن را ميتوان محل زندگي اين دو ماهي دانست، بهطوريكه ماهي قباد در نزديكي سطح آب زندگي ميكند، درحاليكه ماهي كفشك در اعماق كه آلودگي ناشي از نيروگاه بيشتر است، زندگي ميكند. با توجه به نتايج اين مطالعه ميتوان انتظار داشت كه در درازمدت خطر آلودگي آبها نسبت به فلزات سنگين ادامه يابد. بهطوريكه خطر آلودگي بر روي آبزيان منطقه تأثير بسيار زيادي گذاشته كه منجر به سمي شدن آنها و ورود به چرخه غذايي مردم منطقه ميگردد.
عنوان نشريه :
زيست شناسي دريا