پديد آورندگان :
سلطاني كوهبناني، سكينه دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده علوم تربيتي و روان شناسي - گروه روان شناسي مشاوره و تربيتي , زارع نژاد، سميه دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده علوم تربيتي و روان شناسي - گروه روان شناسي مشاوره و تربيتي , بردبار، مريم دانشگاه فردوسي مشهد - دانشكده علوم تربيتي و روان شناسي - گروه روان شناسي مشاوره و تربيتي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: محيط اطراف كودك نقش مهمي را بر سلامت جسماني، رواني، و شكوفايي كودك دارد. محيط خانه كودك و آموزش والدين از جمله مواردي هستند كه بر كاركرد شناختي كودك نقش اساسي دارند. هدف از پژوهش حاضر تعيين روايي و پايايي پرسشنامه محيط خانه مبتني بر كنش هاي اجرايي در شهر مشهد بود.
روش: اين پژوهش از نظر روش شناسي در زمره پژوهش هاي توسعه اي است. نمونه اين پژوهش شامل 300 نفر از مادران دانشآموزان 8 تا12 ساله (103 دختر و 197 پسر) شهر مشهد در سال تحصيلي99-98 بود كه به روش نمونه گيري خوشه اي انتخاب شدند و به پرسشنامه محيط خانه مبتني بر كنش هاي اجرايي كوراكو و همكاران (2018) و پرسشنامه نارسايي ها در كنش هاي اجرايي كودكان و نوجوانان باركلي (2012)، پاسخ دادند. جهت بررسي پايايي با استفاده از نرمافزار SPSS از روش همساني دروني به شيوه آلفاي كرونباخ، جهت بررسي روايي سازه از نرم افزارLisrel با روش تحليل عاملي تأييدي، و جهت بررسي روايي همگرا از روش همبستگي بين دو پرسشنامه محيط خانه مبتني بر كنش هاي اجرايي كوراكو و همكاران (2018) و پرسشنامه كنش هاي اجرايي كودكان و نوجوانان باركلي (2012) در سطح معناداري 05/0 استفاده شد.
يافته ها: محتواي گويه هاي پرسشنامه محيط خانه مبتني بر كنش هاي اجرايي نشان داد كه اين ابزار داراي پنج عامل مهار نظم، انگيزش، پاسخ به حساسيت، ملايمت، و فعاليت خاص با شاخص هاي برازش مطلوب است. همچنين مقادير آلفاي كرونباخ براي كل پرسشنامه محيط خانه مبتني بر كنش هاي اجرايي برابر با 75/0 و براي خرده مقياس‌هاي مهار نظم، انگيزش، پاسخ به حساسيت، ملايمت، و فعاليت خاص به ترتيب 75/0، 68/0، 78/0، 81/0، 83/0 به دست آمد.
نتيجه گيري: يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه بر اساس عامل هاي به دست آمده، پرسشنامه محيط خانه مبتني بر كنش هاي اجرايي، ابزاري مناسب، معتبر، و روا جهت ارزيابي فعاليت هاي تحول شناختي بين والدين و كودكان در ايران است.
چكيده لاتين :
Background and Purpose: The environment in which a child lives plays an important role in the physical, mental, and well-being of the child. The childchr('39')s home environment and parental teaching are among factors that have a pivotal role in the childchr('39')s cognitive function. The main objective of this study was to evaluate the validity and reliability of the home environment questionnaire based on executive functions in Mashhad.
Method: The present study was a developmental research method. The sample of the study consisted of three hundred 8 to 12-year-old students (103 girls and 197 boys) in Mashhad in the academic year of 2019-20 academic year, who were selected using the cluster sampling method. The participants completed the Home Environment Executive Functions (HEFE) Questionnaire (Kurako et al, 2018) and the Barkley Deficits in Executive Functioning Scale--Children and Adolescents (BDEFS-CA) (2012). The reliability was assessed using Cronbachchr('39')s alpha method in SPSS software and the construct validity was evaluated by confirmatory factor analysis in Lisrel software. Moreover, the convergent validity was checked using the correlation method between two questionnaires at a significance level of 0.05.
Results: The items of the (HEFE) Questionnaire suggested that 5 subscales of this tool, i.e. control discipline ,stimulation, sensitivity responsivity, warmth and specific activities, had desirable fitness. Also, Cronbachchr('39')s alpha for the total score of the (HEFE) Questionnaire was estimated at 0.75. For the subscales of control discipline, stimulation, sensitivity responsivity, warmth, and specific activities, this value was 0.75, 0.68, 0.78, 0.81, and 0.83.
Conclusion: Based on the obtained factors, the findings of the study revealed that the HEFE Questionnaire is a valid and reliable tool for assessing cognitive development activities between parents and children.
