تأثير برنامه افق زماني بر حمايت اجتماعي ادراك شده در مادران كودكان كم‌شنوا

The Effect of Time Perspective Program on the Perceived Social Support in Mothers of Children with Hearing Impairment

زمينه و هدف: والدين كودكان كم‌شنوا در حمايت اجتماعي ادراك شده با مشكل مواجه هستند و نسبت به زندگي خود، نگرشي منفي دارند. از سوي ديگر، برنامه افق زماني كه منعكس كننده پسخوراندها، باورها، و ارزش­هاي افراد در طول زمان است با حمايت اجتماعي ادراك شده، مرتبط است. پژوهش حاضر به ‌منظور بررسي تأثير آموزش برنامه افق زماني بر حمايت اجتماعي ادراك شده در مادران كودكان كم‌شنوا انجام شد. روش‌: پژوهش حاضر از نوع شبه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه شامل 30 نفر از مادران كودكان كم‌شنوا در دامنه سني 7 تا 10 سال در سال تحصيلي 97-1396 بودند كه به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب، و به تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه، جايدهي شدند. گروه آزمايش در10 جلسه آموزش برنامه افق زماني (هفته‌اي 2 جلسه، هر جلسه 60 دقيقه‌) شركت كردند؛ در حالي ‌كه گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار استفاده‌ شده در اين پژوهش، مقياس ارزيابي حمايت اجتماعي ادراك شده (زيمت، دهلم، زيمت و فارلي، 1988) بود. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس چندمتغيري تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه آموزش برنامه افق زماني، اثر معناداري بر حمايت اجتماعي ادراك شده در مادران كودكان كم‌شنوا در سطح كل (0/0001P< و 50/04F=) و در سطح خرده‌مقياس‌هاي حمايت از طرف خانواده (12/28F=)، حمايت از طرف دوستان (10/74F=)، و حمايت از طرف افراد مهم زندگي (13/65F=) داشته است (0/001P<). نتيجه‌گيري: افق زمان به اين موضوع كه افراد چگونه رفتارشان را به گذشته، حال، و آينده ربط مي‌دهند و همچنين به بهزيستي فردي و تجربه‌هاي شخصي افراد، وابسته است و بر فرايندهاي شناختي و همچنين روابط اجتماعي آنها تأثير مي‌گذارد؛ بنابراين به نظر مي‌رسد كه آموزش اين برنامه‌ نقش مهمي در حمايت اجتماعي ادراك مادران كودكان كم‌شنوا ايفا مي‌كند.

Background and Purpose: Parents of children with hearing impairment have problems in their perceived social support and have a negative attitude to their own life. On the other hand, time perspective program that reflecting the feedbacks, beliefs and values of individuals ​​over time, is related to perceived social support. The present research aimed to investigate the effect of time perspective program training on the perceived social support in mothers of children with hearing impairment. Method: This research was a quasi-experimental study with pretest-posttest control group design. The sample included 30 mothers of 7-10 year-old children with hearing impairment in the academic year 2017-2018. They were selected by convenience sampling and then randomly assigned to either the experimental or control group. The experimental group underwent ten 60-min sessions of time perspective program training (twice per week), while the control group was assigned to a waiting list. The study tool was the Scale of Perceived ‌Social Support (Zimet, Dahlem, Zimet & Farley, 1988). Data were analyzed by multivariate analysis of covariance. Results: Results showed that time perspective program training had a significant effect on the perceived social support in mothers of children with hearing impairment (F=50.04, P<0.0001). It was also effective on them at the subscales of support by family (F=12.28), support by friends (F=10.74) and support by significant others (F=13.65) (P<0.001). Conclusion: The time perspective is dependent on how people relate their behavior to the past, present, and future as well as to their welfare and personal experiences and it can affect on their cognitive processes and social relationships. Therefore, it seems that training this program can play an important role in the perceived social support of mothers who have children with hearing impairment.