تشخيص تعادل عناصر غذايي پرمصرف و كم‌مصرف در چغندرقند با استفاده از تخمينگرهاي فاصله ماهالانوبيس، فاصله ايچسن و تعادل ترازويي

از داده هاي تجزيه آزمايشگاهي خاك، آب و گياه مي توان به منظور بهينه كردن مصرف كودها، افزايش كمي و كيفي عملكردها و حفظ محيط زيست از اثرات منفي اين كودها استفاده كرد مشروط بر آنكه تجزيه و تحليل اين داده ها مبتني بر نگرشي سيستمي و جامع  و لحاظ اثرات متقابل عناصر و تفكيك اثرات آنتاگونيستي و سينرژيستي عناصر باشد. مدل هاي دريس و CNDclr[1] قادرند D جزو تشخيص را برآورد كنند در حاليكه مي توان D1 جزو تشخيص را در فضاي چند بعدي هيلبرت (Hilbert Space) بوسيله CNDilr[2] برآورد كرد. هدف از اين تحقيق مقايسه فاصله ماهالانوبيس و فاصله ايچسن حاصل شده از “نسبت لگاريتم ايزومتريك” (ilr) به عنوان دو تخمين گر تعادل عناصر غذايي، همچنين تعيين نرم هاي مرجع CNDilr براي عناصر پر مصرف و كم مصرف و استفاده از روش تعادل ترازويي براي تشخيص وضعيت عناصر غذايي است. داده هاي عملكرد ريشه و تجزيه بافت گياهي از 170 مزرعه چغندرقند زمستاني استان خوزستان جمع آوري و عناصر نيتروژن، فسفر، پتاسيم، آهن، منگنز، روي و مس اندازه گيري شد.  عناصر غذايي به ده فرم تعادلي ilr1: [Fe|Cu, Zn, Mn], ilr2: [Mn|Zn, Mn], ilr3: [Zn|Cu], ilr4 : [P | N], ilr5 : [NP | K], ilr6 : [Fe | Mn], ilr7 : [Zn | Cu], ilr8 : [Fe,Mn| Zn,Cu], ilr9 : [N,P,K|Mn,Zn,Fe,Cu], ilr10 : [FV|N,P,K, Mn, Zn, Fe, Cu]  طراحي و مقدار ilr  براي آنها محاسبه شد. كل جامعه مشاهداتي به روش منحني عملياتي دريافت كننده (ROC[3]) و حد بحراني فاصله ماهالانوبيس 2/4 و عملكرد ريشه حد واسط (Cutoff yield)به ميزان 325/60 تن در هكتار با ميزان دقت %85 پوشش زير منحني ROC به دو گروه متعادل (عملكرد بالا) و غيرمتعادل (عملكرد پايين) براي ilr4  تا ilr10 تقسيم شدند. مقايسه بين تخمين گرهاي فاصله ماهالانوبيس و فاصله ايچسن تفاوت قابل توجه ايي را نشان نداد. با استفاده از روش تعادل ترازويي بين هفت تعادل گروه مرجع TN وگروه TP به غير از تعادل ilr7 با استفاده از آزمون توكي (P≤ 0.05) اختلافات معني دار شد. نتايج نشان داد براي افزايش عملكرد ريشه چغندرقند نيازي به مصرف كود آهن نيست ولي بايد كوددهي نيتروژن را كاهش و پتاسيم را افزايش داد.