بازشناسي و مكان‌يابي شهرهاي: سيمره، ابن هبيره و هاشميه (نقدي بر يك مكان‌يابي)

شهر سيمره يا دره‌شهر امروزي كه به تصديق منابع تاريخي در دوره پيش از اسلام، مهرگان كدگ يا به زبانِ اعراب، مهرجان‌قذق ناميده شده، در غرب ايران واقع شده است. سيمين لك‌پور در كتاب كاوش‌ها وپژوهش‌هاي باستان شناسي دره‌شهر (سيمره)، درباره مكان‌يابي شهر سيمره به اظهارنظر پرداخته و با ارائه دلايلي، شهر سيمره را منطبق بر شهر ابن هبيره از دوران اموي و نيز هاشميه در دوره عباسي مي داند. پژوهش حاضر، بر آن است تا به شيوه تاريخي و بر اساس متون و منابع جغرافيايي اسلامي، به ردّ اين ادعا بپردازد و با ارائه جغرافياي تاريخيِ هريك از سه شهرِ نامبرده، انفكاك آنها را از هم نشان دهد. بر اساس نتايج اين پژوهش، شهرهاي يادشده، در يك موقعيت جغرافيايي يكسان قرار نداشته اند. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه شهر سيمره، مركز ايالت مهرجان قذق، از دوره ساساني و بعدها شهري از استان جبال و در حدّ شمالي استان خوزستان با الگوي معيشتي كشاورزي، شهر ابن هبيره شهري از دوره امويه و ميان بغداد و كوفه و با الگوي معيشتي مبتني بر تجارت و بازرگاني و به‌احتمالِ بسيار كشاورزي، و شهر هاشميه شهري منسوب به ابوالعباس سفاح از دوره عباسي و موقعيت تقريبي آن به‌احتمالِ بسيار قوي منطقه انبار و به‌احتمالِ بسيار كمتر، نزديكي كوفه بوده است. بنابراين، مكان يابي شهرهاي ابن هبيره و هاشميه در شهرستان دره شهر، با استناد به مطالعاتِ انجام‌شده، قابل تأييد نمي باشد.