بررسي آب مجازي و شاخص‌هاي بهره‌وري آب كشاورزي در محصولات عمده زراعي (مطالعه موردي: شهرستان سقز استان كردستان)

آب به‌عنوان كمياب‌ترين نهاده كشاورزي، افزايش بهره‌وري آن طي چند دهه‌ي اخير مورد توجه زيادي قرار گرفته است. بررسي‌ها بر اساس مقدار آب مجازي و شاخص هاي بهروري آب در محصولات كشاورزي، نياز به پي‌ريزي روابطي است كه نشان‌دهنده‌ي مقدار واقعي مصرف آن براي توليد محصولات باشد. پژوهش حاضر با استفاده از سه شاخص بهره‌وري فيزيكي و اقتصادي آب شامل CPD، BPD و ، NBPD مقدار آب مجازي محصولات زراعي منتخب (گندم آبي، جو آبي، نخود آبي، چغندرقند، سيب زميني، گوجه فرنگي، خيار، يونجه و شبدر) در سال زراعي 95-1394 براي شهرستان سقز استان كردستان اندازه گيري و بررسي شده است. نتايج بررسي شاخص بهره‌وري فيزيكي براي محصولات چغندرقند و نخود آبي به ترتيب برابر 9.5 و 0.2 كيلوگرم بر مترمكعب و به ترتيب بالاترين و پايين ترين مقادير را دارا مي باشند. همچنين نتايج بهره‌وري اقتصادي و خالص بهره‌وري اين شاخص براي محصولات سيب‌زميني و گوجه‌فرنگي به ترتيب حدود 3900 و 395 تومان در مترمكعب و شاخص بهره وري خالص اقتصادي بالغ بر 1420 و 110 تومان بر مترمكعب، بالاترين و پايين ترين مقادير را به خود اختصاص داده‌اند. از ديگر نتايج تحقيق براي مقدار آب مجازي نشان داد، محصول نخود با 4.2 مترمكعب بر كيلوگرم آب مجازي بالاترين سطح آب مجازي را به خود اختصاص داده است كه پايين‌ترين ميزان بهره‌وري آب مجازي نيز در اين محصول مي‌باشد. در مقابل اين شاخص براي محصول چغندرقند با مقدار 10 كيلوگرم بر مترمكعب بالاترين مقدار بهره‌وري آب مجازي را در منطقه موردمطالعه داراست.