پديد آورندگان :
مارزي، مصطفي دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - دانشكده مهندسي و فناورزي كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك، كرج، ايران , توفيقي، حسن دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - دانشكده مهندسي و فناورزي كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك، كرج، ايران , فرحبخش، محسن دانشگاه تهران - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - دانشكده مهندسي و فناورزي كشاورزي - گروه علوم و مهندسي خاك، كرج، ايران , شهبازي، كريم موسسه تحقيقات خاك و آب، بخش آزمايشگاه ها، كرج، ايران
چكيده فارسي :
آرسنيك عنصري سمي بوده و سطوح افزايش‌يافته آن در منابع آب و خاك مشكلات متعددي را براي مردم شهرستان هشترود به وجود آورده است. فقدان اطلاعات در مورد وضعيت خاك منطقه به آرسنيك باعث شد تا تحقيق حاضر با هدف بررسي غلظت و پراكنش آرسنيك در خاكهاي منطقه هشترود و بررسي امكان كنترل آزادسازي آن طراحي و اجرا شود. به اين منظور 53 نمونه خاك سطحي از منطقه جمعآوري و غلظت آرسنيك كل آن‌ها اندازهگيري و نقشه پراكنش غلظت آرسنيك تهيه شد. به‌منظور بررسي امكان كاربرد مواد اصلاحي براي كاهش آزادسازي آرسنيك، پنج نمونه خاك آلوده انتخاب و مواد اصلاحي گچ و هيدروكسيد آهن هر كدام در سه سطح به آن‌ها افزوده شد. نتايج نشان داد كه خاكهاي منطقه آلوده به آرسنيك هستند؛ بهطوريكه ميانگين غلظت آرسنيك در كل خاكهاي مورد مطالعه 36/49 ميليگرم بر كيلوگرم بود اما بيش از 80 درصد خاكهاي مورد مطالعه غلظتي كمتر از حد مجاز داشتند. خاكهاي كشاورزي روستاهاي قوپوز و قزللو بيشترين مقدار آلودگي به آرسنيك را داشتند. كاربرد هيدروكسيد آهن باعث كاهش معنيدار آزادسازي آرسنيك در خاكهاي مختلف شد؛ به طوريكه كاربرد 10 تن در هكتار هيدروكسيد آهن به ترتيب 5/64، 4/82، 7/83، 9/98 و 100 درصد مقدار آرسنيك محلول را در خاكهاي 1، 2، 3، 4 و 5 كاهش داد و افزايش سطح كاربرد در اين مطالعه باعث كاهش شديدتر آزادسازي آرسنيك شد. به‌طور مشابه گچ نيز باعث كاهش معنيدار آزادسازي آرسنيك شد و آزادسازي كمتر آرسنيك با افزايش كاربرد گچ مشاهده شد. در مقايسه با گچ، هيدروكسيد آهن ماده اصلاحي بسيار مؤثرتر و مناسب‌تري ميباشد.
چكيده لاتين :
The increased levels of Arsenic, a poison element, in the soils and waters of Hashtrood city have caused different health issues for the people. Due to the lack of information about the arsenic content of the soils, the present study was conducted to survey the soil arsenic distribution and the possibility of reducing arsenic release from the soils. For this purpose, 53 soil samples from the top layer were collected and the arsenic concentration and distribution map was determined. Additionally, in order to evaluate the effect of iron hydroxide and gypsum as soil amendments, five polluted soil samples were selected and treated with the proposed amendments; each at three levels. The results revealed that the agricultural soils of the studied area are polluted by arsenic, as its average concentration was 49.36 mg/kg, but more than 80 percent of the studied soils had a lower concentration than the standard level. The agricultural soils of Ghopoz and Ghezellou showed the highest arsenic contamination. Application of iron hydroxide reduced the arsenic releasement in different soils significantly, as 10 ton/hectare iron hydroxide application reduced arsenic solution 64.5, 82.4, 83.7, 98.9, and 100 percent in the soils of 1, 2, 3, 4, and 5, respectively. Increasing the level of iron hydroxide application decreased arsenic release more intensively. Similarly, the gypsum decreased the arsenic release significantly and its reduction was more by increasing gypsum application In comparison to gypsum, the iron hydroxide was much more effective in controlling the arsenic releasement.
