پهنه‌بندي خطر زمين لغزش در حوضۀ آبخيز اوغان استان گلستان با استفاده از مدل فازي

زمين لغزش از جمله مخرب ترين حوادث طبيعي در مناطق شيب دار به حساب مي آيد و هر ساله در نقاط مختلف دنيا خسارات مالي و جاني قابل توجهي به بار مي آورد، از اين رو شناسايي و تهيه نقشۀ مناطقِ داراي پتانسيل خطر وقوع زمين لغزش، اولين گام در مديريت منابع طبيعي و برنامه هاي عمراني است. هدف اين پژوهش، ارزيابي خطر زمين لغزش در حوضه آبخيز اوغان استان گلستان با استفاده از مدل مبتني بر منطق فازي است. بدين‌منظور ابتدا به وسيله عكس هاي هوايي، نقشه هاي زمين شناسي و بازديد ميداني، نقشه پراكنش زمين لغزش ها در حوضه تهيه شد و سپس نقشه هر يك از عوامل مؤثر در وقوع زمين لغزش از قبيل (ارتفاع، شيب و جهت شيب، سنگ شناسي، طبقات بارش، كاربري اراضي، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و حريم جاده) به عنوان لايه هاي اطلاعاتي در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) تهيه و به منظور كاربرد مبتني بر تئوري فازي در مدل استفاده گرديد. پس از تعيين توابع عضويت براي هريك از عوامل تاثير گذار در وقوع پديده زمين لغزش، نقشه عوامل بصورت فازي شده و با تلفيق مبتني بر استفاده از عملگرهاي فازي در محيط نرم‌افزارArcGIS  نقشه پهنه بندي در چهار طبقه خطركم، متوسط، زياد و خيلي زياد تهيه شد. نتايج نشان داد كه عملگر فازي گاماي 0.5 با مقدار جمع كيفي 1.17= Qs بالاترين و عملگرهاي Sum، And، OR با مقدار جمع كيفي كمتر از 0.039 پايين ترين دقت را نسبت به ساير عملگرهاي فازي در پهنه بندي خطر وقوع زمين لغزش در حوضه آبخيز اوغان دارا مي باشد.