ارزيابي عملكرد دانه و شاخص هاي تحمل به خشكي در تعدادي از ارقام عدس

Evaluation of seed yield and drought resistance indices in some lentil varieties

به منظور ارزيابي عملكرد دانه و شاخص هاي مقاومت به خشكي در تعدادي از ارقام عدس، آزمايشي به صورت كرتهاي خرد شده در پايه طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه دانشكده كشاورزي دانشگاه آزاد : I 1389 اجرا گرديد. كرتهاي اصلي شامل چهار سطح آبياري 1 - اسلامي واحد تاكستان در سال زراعي 90 قطع آبياري در مرحله گل دهي به : I قطع آبياري در مرحله تشكيل ساقه به مدت 20 روز، 3 : I آبياري مطلوب، 2 : V قطع آب ياري در دوره پرشدن دانه به مدت 20 روز و كرتهاي فرعي شامل چهار رقم: 1 :I مدت 20 روز و 4 و عملكرد در (YP) گچساران بودند. بر مبناي عملكرد آبي : V محلي زنجان و 4 : V سبز كوهين، 3 : V كيميا، 2 و قطع (YS قطع آبياري در مرحله گلدهي ( 2 ،( YS شرايط تنش، به ترتيب: قطع آبياري در مرحله تشكيل ساقه ( 1 شاخص هاي تحمل به خشكي محاسبه شدند. نتايج نشان داد كه ميانگين ،(YS آبياري در دوره پرشدن دانه ( 3 به YS و 3 YS2 ، YS 1263 كيلوگرم در هكتار و در ساير شرايط رطوبتي 1 / به ميزان 02 YP عملكرد دانه در شرايط ،41/ 1160 كيلوگرم در هكتار بود و در نتيجه ميانگين عملكرد دانه به ترتيب 62 / 461 و 18 /94 ،737/ ترتيب 29 8 درصد نسبت به آبياري مطلوب كاهش نشان دادند. بيشترين عملكرد دانه تحت شرايط آبياري / 63/42 و 14 1414 كيلوگرم در هكتار بود كه نسبت به ساير ارقام برتري نشان / مطلوب، مربوط به رقم گچساران به ميزان 27 541/66 ،869/ به ترتيب به ميزان 68 YS و 3 YS2 ، YS داد. همچنين بيشترين ميانگين عملكرد دانه تحت شرايط 1 1285 كيلوگرم در هكتار به رقم گچساران اختصاص داشت و پس از آن مربوط به رقم كيميا كه در دو / و 82 با عملكرد Harm و GMP ، MP با رقم گچساران تفاوت معني داري نشان نداد، بود. سه شاخص YS و 3 YS شرايط 2 دانه در شرايط تنش و بدون تنش، بالاترين همبستگي مثبت و معني دار را نشان دادند. به عبارت ديگر، استفاده از اين سه شاخص در غربال نمودن ارقام مورد مطالعه در برنامه هاي اصلاحي، نشان دهنده افزايش عملكرد دانه در شرايط تنش رطوبتي و آبياري مطلوب در اين آزمايش بوده و مناسبترين شاخص هاي جهت تعيين ارقام با عملكرد دانه GMP و سپس MP متحمل به خشكي عدس ميباشند. با توجه به بالاتر بودن ضريب همبستگي نسبت به شاخصهاي ديگر، مشخص مي گردد كه اين دو شاخص از قدرت تفكيك پذيري بيشتري بين ژنوتيپ ها برخوردارند

To evaluate the of grain yield and drought resistance indices in lentil varieties, an experiment was conducted in research farm of agriculture faculty of Islamic Azad university of Takestan Branch as split plot based on Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replications during 1389-90. The treatments included four irrigation levels: I1: Normal irrigation (As control), I2: Cut of irrigation in stem formation phase for 20 days, I3: Cut of irrigation in flowering stage for 20 days, I4: cut of irrigation in grain filling period for 20 days as the main factor and four lentil varieties (V1: Kimia, V2: Sabz-e-Kohin, V3: Local of Zanjan and V4: Gachsaran) as the minor factor. In this study, drought resistance of lentil varieties, was studied by methods of Fisher and Maurer and Fernandez. The results indicted that greatest grain yield related to I1 (1263.02 Kg. ha-1) treatment. The greatest grain yield related to V4 (1027.86 Kg. ha-1) and then V1 (964.34 Kg. ha-1) treatments.I1V4 (1441.27 Kg. ha-1), I1V1 (1335.69 Kg.ha-1) and I4V4 (1285.82 Kg.ha-1) interaction treatments had the highest grain yield. Mean Productivity (MP), Geometric Mean Productivity (GMP) and Harmonic indices (Harm) had positive significant correlation with grain yield in non-stress and other stress conditions. Therefore, these indices are the suitable one to determine the tolerance in lentil varieties. Also, Gachsaran variety that in non-stress and other stress conditions had the greatest grain yield and lowest grain yield reduction in stress conditions than normal has had a high resistance to drought, is the best cultivar (Among the studied cultivars) for culture in four water regimes. Due to high correlation between MP and then GMP with seed yield compared to others, these indices can be used as a reliable index to distinguish genotype differences