مدل يابي گرايش به مصرف مواد مخدر بر اساس هيجان خواهي با ميانجي گري بدتنظيمي هيجان

Modeling the Tendency to Use Drugs Based on Sensation Seeking with the Mediation of Emotion Dysregulation

مصرف مواد يك عامل خطرناك در ميان نوجوان است. پژوهش حاضر با هدف مدل يابي گرايش به مصرف مواد مخدر بر اساس هيجان خواهي با ميانجيگري بدتنظيمي هيجان (تحليل مسير) انجام گرفت. روش روش پژوهش حاضر توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماري پژوهش حاضر را كليه دانش آموزان پسر دوره ي دوم متوسطه مدارس دولتي شهر اردبيل در سال تحصيلي 99-1398 تشكيل داد. از بين اين جامعه، نمونه اي به حجم 200 نفر به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چندمرحله اي انتخاب و آن ها به پرسش نامه گرايش به مصرف مواد ويد و بوچر (1992)، هيجان خواهي زاكرمن و همكاران (1980) و دشواري در تنظيم هيجان گراتز و همكاران (2004) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون و مدل يابي معادلات ساختاري با استفاده از نرم افزارهاي اس پي اس اس-25 و ليزرل 8/8 تحليل شدند. يافته ها نتايج نشان داد كه گرايش به مصرف مواد با نمره كل بدتنظيمي هيجان و نمره كل هيجان خواهي و مولفه هاي آن شامل تجربه طلبي، ماجراجويي، و گريز از بازداري ارتباط مثبت معناداري داشت. همچنين، بدتنظيمي هيجان با نمره كل هيجان خواهي و مولفه هاي آن ارتباط مثبت معناداري داشت. شاخص هاي برازش مدل نيز تاثير هيجان خواهي بر گرايش به مصرف مواد را با ميانجيگري بدتنظيمي هيجان تاييد كردند. نتيجه گيري با توجه به نتايج اين پژوهش برگزاري كارگاه هاي آموزشي جهت آگاه سازي از عوارض اعتياد و مديريت و كنترل هيجانات براي نوجوانان توسط مشاوران مدارس و برنامه ريزان سلامت روان پيشنهاد مي شود. كليدواژگان: مصرف مواد مخدر، هيجان خواهي، بدتنظيمي هيجان، نوجوانان

Drug use is a dangerous factor among adolescents. The aim of this study was modeling the tendency to use drugs based on sensation seeking with the mediation of emotion dysregulation (path analysis). Methods The present study was a descriptive-correlational study. The statistical population of the present study consisted of all male secondary high school students in public schools in the academic year of 2019-2020 in the city of Ardabil. Among them, a sample of 200 people were selected by multi-stage cluster random sampling and they answered to Weed and Butcherchr('39')s addiction potential scale (1992), Zuckermanchr('39')s sensation-seeking scale (1980) and Gratz and Roemerchr('39')s difficulties in emotion regulation scale (2004). The data were analyzed using Pearson correlation coefficient tests and structural equation modeling using SPSS-25 and LISREL 8.8 software. Results The results showed that the tendency to use drugs had positive significant relationships with the total score of emotion dysregulation and the total score of sensation seeking and its components including adventure seeking, experience seeking, and disinhibition. Also, emotion dysregulation had positive significant relationships with the total score of sensation seeking and its components. Model fit indices also confirmed the effect of sensation seeking on tendency to use drugs mediated by emotion dysregulation. Conclusion According to the results of this study, it is recommended to hold educational workshops to raise awareness of the side effects of addiction and to manage and control emotions for adolescents by school counselors and mental health planners.