بررسي سازگاري نظريۀ تجرد نفس با آموزه‌هاي قرآني مربوط به زندگي اخروي

بيشتر فيلسوفان مسلمان معتقدند كه انسان مركب از نفس مجرد و بدن است و نفس مجرد حقيقت او را تشكيل مي‌دهد. لازمۀ پذيرش تجرد نفس اين است كه نفس مجرد كه با مرگ از بدن جدا مي‌شود، اولاً بدون نياز به بدن مي‌تواند به حيات خود ادامه دهد؛ ثانياً براي بقا به عامل بيروني نياز ندارد. در مقابل، آنچه از قرآن برداشت مي‌شود اين است كه انسان في‌نفسه باقي نيست و با مرگ از ميان مي‌رود؛ از‌اين‌رو ادامه زندگي انسان پس از مرگ وابسته به خداوند است و اوست كه با قدرت خود همه يا برخي از انسان‌ها را زنده نگه مي‌دارد يا پس از فاصله‌اي زماني، بار ديگر زنده مي‌كند. روش اين مقاله تركيبي است از تحليل منطقي لوازم نظريۀ تجرد نفس و بررسي دلالت آيات محوري قرآن درباره مرگ و مقايسه اين دو. هدف اين مقاله نشان‌دادن اين است كه نظريه فلسفي تجرد نفس با برخي از آموزه‌هاي قرآني درباره مرگ و زندگي اخروي سازگار نيست.