ارزيابي سامانه هاي نشاكار نيمه خودكار براي كاشت نشاي ريشه‌لخت چغندرقند

در سال‌هاي اخير، توسعۀ كاشت نشايي چغندر‌قند با نشاي ريشه ‌لخت جزو اولويت هاي وزارت جهاد كشاورزي قرار گرفته است. اين نوع نشا كه در كرت‌هاي خزانه به ‌صورت سنتي پرورش مي‌يابد، از نظر اندازه غيريكنواختي زيادي دارد و بدين لحاظ امكان كاشت تمام خود‌كار آنها با فناوري غيرهوشمند وجود ندارد. در اين راستا، با هدف معرفي يك ماشين نشا‌كار نيمه‌خودكار براي كاشت نشاي ريشه‌لخت، دو ماشين (تيمار) يكي مجهز به چرخ دوار با انگشتي‌هاي نشاگير و ديگري مجهز به سامانۀ انتقال سقوطي در قالب طرح آزمايشي كاملا تصادفي مقايسه شدند. در روش سقوطي، افتادن نشاها با طول هاي متفاوت، منجر به قرار گرفتن طوقۀ آنها در عمق‌هاي مختلف مي‌گرديد و در نتيجه كمتر از يك‌سوم نشا‌هاي كاشته‌ شده استقرار مي‌يافت. در روش انتقال با استفاده از چرخ‌انگشتي دوار نيز غيريكنواختي نشا‌ها موجب مي شد نشاها با خاك به اندازۀ كافي پوشش داده نشوند؛ نتيجه آن بود كه كمتر از دوسوم نشا‌ها استقرار مي يافتند. بدين لحاظ، با حذف سامانه هاي انتقال نشا از اين ماشين ها و بهينه‌سازي آنها به ‌گونه‌اي كه امكان جايگذاري مستقيم نشا در شياربازكن‌ها توسط كارگر فراهم گردد، اين دو ماشين مجددا در قالب طرح كاملا تصادفي مورد مقايسه قرار گرفتند. با حذف سامانه‌‎هاي انتقال نشا، كيفيت نشاكاري به طور قابل توجهي بهبود يافت و از بين دو ماشين بهينه‌سازي شده، نوع مجهز به واحدهاي شناور با پشته‌سازهاي ديسكي، توانست با 86 درصد استقرار كامل نشاها، كاشت قابل قبولي را ممكن سازد. با اين حال، پايين بودن ظرفيت مزرعه‌اي ماشين هنوز استفاده از آن را براي مزارع بزرگ با ابهام مواجه مي سازد.