مدل بازده اقتصادي روش‌هاي كنترل بيولوژيك آفات مهم نخل خرما

Study the economic efficiency of biological control of date palm pests

هدف از انجام اين پژوهش سنجش اقتصادي استفاده از رهيافت كنترل بيولوژيك در برنامه كنترل آفات مهم خرما بود. مدل مورد استفاده در اين تحقيق مدل پمبرتون بود. براساس يافته­هاي مدل و با در نظر گرفتن سود خالص سرمايه­گذاري و مجموع هزينه­هاي انجام شده در طي يك دوره 18 ساله، نرخ سود سرمايه گذاري براي كنترل بيولوژيك سه آفت كنه تارتن، كرم ميوه خوار و سوسك شاخدار خرما به ترتيب معادل 61.9, 29.4 , 16.8 درصد بود. نسبت سود خالص به هزينه براي كنترل زيستي آفات مهم خرما بالاتر از يك بوده به طوري كه بيلان دو دوره قبل از رهاسازي (9 سال اول) و دوره بعد از رهاسازي (9 سال دوم) به ترتيب براي كنه تارتن، كرم ميوه خوار و سوسك شاخدار خرما معادل 92.6, 35.2 , 22.5 تريليون ريال برآورد شده است. عامل اقتصادي يك عامل مهم در برنامه ريزي كنترل بيولوژيك آفات خرما محسوب مي‌شود. با توجه به اين امر مي­بايست منابع مالي حاصل از حذف يارانه آفت‌كش‌ها به حمايت كنترل بيولوژيك آفات مهم خرما اختصاص داده شود. دولت مي‌تواند با ضمانت قيمت‌ها، ريسك توليد را براي توليدكنندگان عوامل كنترل بيولوژيك آفات خرما به حداقل برساند.

The aim of this study was to the economic assess of biological control application approach in important date pests biological control. The model used in this research was Pemberton model. Based on the model findings and taking into account the net return on investment and total expenditure that carried out over a period of 18 years, the rate of returns on investment for biological control of spider mite the lesser, the and long horned beetle of date were 61.9, 29.4 and 16.8 respectively. The net profit to expense ratio for biological control of important pests was more than one, so that the bill of two prerelease periods (the first 9 years) and the post-release period (the second nine years) were estimated at 92.6, 35.2 and 22.5 trillion Rials were for Spider mite, the lesser moth and horned beetles, respectively. s. Economic factor is an important factor in the planning of biological control of date pests. According to the research results supporting biological pest control programs, and its successful implementation requires, knowledge managers, planners, investors and operators with economic benefits of investment in this area. From the perspective of economic experts is an important factor, according to the financial resources needed to support the elimination of pesticides to control pests biologically important dates assigned. The government can minimized the price risk of a date palm pest biological control agents by manufacturers guarantee to dates.