عنوان مقاله :
ارزيابي رويكرد عارفان در معناي تقوا و مراتب سلوكي آن با سنجه قرآن و حديث
پديد آورندگان :
ميري ، محمد دانشگاه تهران - دانشكده معارف و انديشه اسلامي , آليمين ، حامد دانشگاه تهران - دانشكده معارف و انديشه اسلامي , موسويفراز ، محمدرضا دانشگاه تهران - دانشكده معارف و انديشه اسلامي
كليدواژه :
تقوا , عرفان عملي , احاديث عرفاني , آيات عرفاني
چكيده فارسي :
پس از تأكيدهاي فراوان آموزه هاي قرآني و حديثي بر دستور تقوا عارفان مسلمان با توجه به شريعت اسلامي توجه زيادي را به اين مقوله داشته اند. پژوهش پيشِ رو به روش تحليلي ـ كتابخانه اي به بررسي تعريف و مراتب تقوا از ديدگاه شريعت و عرفان اسلامي مي پردازد. اصل معناي لغوي تقوا، يعني »خودنگهداري از گزندِ بدي ها « در تعريف عارفان از تقوا، به پيروي از آموزه هاي ديني ملحوظ است. در آموزه هاي ديني اموري همچون »پرهيز از شرك «، »پرهيز از گناه «، »پرهيز از شبهات «، »پرهيز از حلالِ مازاد بر ضرورت « و »پرهيز از غير حق « را مي توان به عنوان مراتب و سطوح گوناگون تقوا مشاهده كرد. اهل معرفت نيز در تبيين و توضيح مراتب تقوا، به پيروي از آموزههاي ديني بهترين تحليل از مراتب مذكور را در نوشته هاي خود ارائه داده اند، بنابراين ديدگاه عارفان در اين باره با ميزان شريعت و آموزه هاي قرآني و حديثي تطابق داشته و مي توان از آثار آنان در تفسير و تحليل قرآن و حديث بهره گرفت.