ارزيابي نقش همزيستي مايكوريزا در فعاليت فيزيولوژيكي سه رقم پنبه در شوري‌هاي مختلف

شوري يكي از مهمترين عوامل غيرزيستي محدود كننده رشد و عملكرد گياه است، همزيستي مايكوريزايي در تعديل اثرات تنش شوري در گياهان نقش بسزايي دارد. اين پژوهش با هدف ارزيابي ارقام مختلف پنبه در غلظت‌هاي مختلف شوري و تعيين مناسب ترين رقم در همزيستي با مايكوريزا به‎واسطه تأثير در سنتز كربوهيدرات‌ها و پارامترهاي رشد گياه انجام شد. اين تحقيق به‎صورت فاكتوريل در قالب بلوك كامل تصادفي كه سه سطح شوري خاك شامل شاهد (غير شور)، كمتر از 4 دسي‎زيمنس بر متر (شوري متوسط)، 98 دسي‎زيمنس بر متر و 1312 دسي‎زيمنس بر متر (شوري زياد) به‎صورت فاكتور اصلي و سه رقم بذر پنبه كرك‌زدايي شده (گلستان،  Termez 14و برگ پهن قرمز) با دو سطح مايكوريزا Rhizophagus intraradices (عدم تلقيح با قارچ و تلقيح با قارچ) در فاكتور فرعي با سه تكرار در گلخانه كشت شدند. صفات تعداد برچه، تعداد بذر در برچه، وزن بذر، وزن الياف، وزن كاسبرگ، طول بذر، قطر بذر، حجم ريشه، طول ساقه و طول ريشه، غلظت كربوهيدرات‌هاي پوسته و آندوسپرم بذر)گلوكز، گزيلوز، رامنوز و نشاسته( و درصد همزيستي قارچ مايكوريزا با ريشه گياه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد رقم برگ پهن قرمز، بيشترين غلظت مونوساكاريدي و پلي‌ساكاريدي پوسته و آندوسپرم بذر را در همزيستي با مايكوريزا و در شوري متوسط داشت و در همين شرايط داراي بيشترين مقدار وزن بذر و طول ريشه بود. افزايش غلظت كربوهيدرات‌ به‎واسطه همزيستي با مايكوريزا نقش مؤثري در افزايش تحمل به تنش شوري در رقم برگ پهن قرمز نشان داد.