عنوان مقاله :
وجوب حجاب حكمي فردي با آثار اجتماعي
عنوان به زبان ديگر :
The Obligation of Hijab, an Individual Rule with Social Effects
پديد آورندگان :
ايمني، معصومه دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم تحقيقات - دانشكده حقوق، الهيات و علوم سياسي، تهران، ايران , باقري، احمد دانشگاه تهران - دانشكده الهايت - گروه فقه و مباني حقوق اسلامي، تهران، ايران , رحمان ستايش، محمد كاظم دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم تحقيقات - دانشكده حقوق، الهيات و علوم سياسي - گروه فقه و مباني حقوق اسلامي تهران، ايران
كليدواژه :
حجاب , حدود حجاب , حجاب فردي , حجاب اجتماعي , الزام حجاب , حاكميت ستر
چكيده فارسي :
در حكم به وجوب حجاب، فقيهان به آيات و روايات وارده استناد جستهاند كه مورد مناقشه واقع شده است. جنبهاي كه كمتر مورد مداقه علمي قرار گرفته، اين است كه آيا مسأله پوشش مطلوب شرع و حكم وجوب آن، رفتاري شخصي و وابسته بهاراده فرد است يا مسئلهاي اجتماعي و مربوط به نظم عمومي است؛ الزامي يا اختياري بودن حجاب مهمترين اثر مترتب بر اين اختلاف است. براي اثبات فردي بودن حجاب علاوه بر اينكه به جنبه عبادي بودن آن استدلال شده است به نبود مجازات براي بيحجابي در صدر اسلام، صيانت از آزادي زنان و برخي از آيات نيز استناد شده است. كساني كه حجاب را امري اجتماعي ميدانند، به دلالت برخي آيات قرآن و روايات، حكومتي بودن، غرض عقلائي داشتن حكم حجاب استناد كردهاند. براساس يافتههاي اين تحقيق كه با هدف تبيين رفع چالشهاي موجود در مسئله حجاب و با روش تحليل آراي موافق و مخالف صورت گرفته است، حجاب و حكم فقهي آن حقيقتي فردي است كه آثار غيرقابل انكار اجتماعي دارد.از اين رو، در فرض آسيبهاي اجتماعي مترتب بر آن، حاكميت ميتواند به عنوان يك حكم ثانوي برطبق قاعده «الضروره تتقدر بقدرها» و نيز «الضرورات تبيح المحظورات»، آحاد جامعه را به رعايت پوشش مطلوب شرعي ملزم كند.
چكيده لاتين :
Shariah rules are generally divided into individual and social rules. Therefore, in the case
of Hijab, this question is arisen: Is the obligation rule of Hijab individual like the obligation
of prayer and fast, or is it social like the obligation of Hajj, Khoms, and Zakat? The
obligation of Hijab will be challenged from a new perspective by answering that question.
This study aimed to solve the challenges of this issue through analyzing its pros and
cons; thus, related sources including papers and books published during 1992-2018 were
reviewed, and it was determined that there was no research that examined the subject
of this study. According to the results, Hijab and its jurisprudential rule are an individual
truth with undeniable social effects. As a result, assuming its social harms, the authority
can oblige all members of society to observe Hijab as a secondary rule, based on both
the rules of "Al-zarourah Taghadara Beghadreha" and "Al-zarourat Tabiha Al-mahzourat".
عنوان نشريه :
پژوهش نامه اسلامي زنان و خانواده