پديد آورندگان :
تقي پور، حسين دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم - دانشكده تفسير - گروه تفسير قم، ايران , گرجيان عربي، محمدمهدي دانشگاه باقرالعلوم - گروه فلسفه و كلام، قم، ايران , باكويي، مهدي دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم - دانشكده تفسير - گروه ادبيات عرب، قم، ايران
كليدواژه :
حيات طيبه , جوادي آملي , سلامت معنوي , قرآن
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: ازآنجايي‌كه قرآن كريم كتاب زندگي است؛ مدلي از زندگي با عنوان «حيات طيّبه» به جامعۀ بشري معرفي نموده كه در آن سلامت و بقاي معنوي جامعۀ انساني بر اساس اصول اخلاقي تضمين شده است. هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي مدل زندگي قرآني و تبيين مباني آن از ديدگاه آيت‌الله جوادي آملي بود.
روش كار: پژوهش حاضر مطالعه‌اي توصيفي-تحليلي از نوع كتابخانه‌اي است. داده‌هاي پژوهش با جست‌وجوي واژگان حيات، حيات طيّبه، مراتب حيات، سلامت معنوي و آيت‌الله جوادي آملي در قرآن و متون ديني جمع‌آوري و تحليل شد. مؤلفان مقاله هيچ‌گونه تضاد منافعي گزارش نكرده‌اند.
يافته‌ها: نتايج نشان مي‌دهد كه آيت‌الله جوادي آملي طبق يافته‌هاي قرآني در يك تقسيم‌بندي زندگي را به سه نوع حيات محسوس طبيعي (حيواني)، حيات معقول و حيات حقيقي (حيات طيّبه) دسته‌بندي كرده است. وي حيات حيواني را جزء حيات انساني ندانسته و مرتبۀ اول حيات حقيقي انسان را حيات معقول و مرتبۀ بالاتر را همان حيات طيّبۀ قرآني معرفي كرده است و جهت تحقق اين مدل از زندگي، سه راهكار «تزكيۀ عقل»، «تزكيۀ روح» و «تضحيۀ نفس» را با استفاده از قرآن كريم و روايات اسلامي، مطرح ساخته است.
نتيجه‌گيري: به نظر آيت‌الله جوادي آملي افرادي كه خواهان رسيدن به آرامش و سلامت روحي، رواني و حتي جسماني و همچنين مشتاق زندگي متعادل و رو به تعالي و در صدد دوري از اختلال‌هاي رواني مثل اضطراب و افسردگي هستند، بايد در مسير حيات طيّبۀ قرآني حركت نمايند. اين حيات قرآني با تمام مراتب آن ضمن اينكه جنبۀ پيش‌گيرانه نسبت به آسيب‌هاي روحي و رواني دارد، جنبۀ درمانگري و شفا‌بخشي نيز دارد. شاخصۀ اصلي اين حيات پاكي روح و بازگشت به نهاد حقيقي دروني خود (فطرت) است.
چكيده لاتين :
Background and Objective: Since the Holy Qur’an is a book of life, it introduces a model of life called "Hayāt al-Tayyebah" (good life) to the human society in which the moral health and survival of human society are guaranteed. The main purpose of the present study was to investigate the Qur’anic life model and explain its foundations from the perspective of Ayatollah Javadi Amoli. Methods: This is library-based descriptive-analytical study. The required data were collected by searching the words life, tayyebah, hierarchy of life, spiritual health, Ayatollah Javadi Amoli in the Qur’an and religious texts. The authors reported no conflict of interests. Results: The results showed that Ayatollah Javadi Amoli as a prominent interpreter of the Holy Qur’an, according to the Qur’anic findings, has classified life into three types of tangible natural (animal), rational and real (good life). He does not consider animal life as a part of human life and introduces rational life as the first level of real human life and the good life mentioned in the Qur’an as the higher level of life. He proposes three approaches to achieving and realizing this model of life including ‘purification of wisdom’, purification of the "soul", and purification of self based on the Holy Qur’an and Islamic texts or narrations. Conclusion: According to Ayatollah Javadi Amoli, people who want to achieve peace and mental and even physical health, and are eager to live a balanced and transcendent life and seek to avoid mental disorders such as anxiety, depression, etc., should move in the direction of a good Qur’anic life. This Qur’anic life, in all its aspects, while having a preventive aspect against mental and psychological harms, also has a therapeutic and healing effect. The main feature of this life is the purity of the soul and the return to its true inner-nature (i.e., Fitrat).
