تأثير تلقيح دو قارچ ميكوريزي و دو باكتري محرك رشد بر بهبود صفات نهال‌هاي تحت تنش خشكي مورد (Myrtus communis L.)

تحقيق حاضر به‌منظور بررسي تأثير دو قارچ ميكوريزي و دو باكتري محرك رشد بر زنده‌ماني و صفات رويشي نهال‌هاي مورد(Myrtus communis L.) در شرايط كم‌آبي، به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي اجرا شد. تيمارهاي تنش خشكي در سه سطح شامل 100 درصد ظرفيت زراعي (بدون تنش)، 60 درصد ظرفيت زراعي (تنش ملايم) و 30 درصد ظرفيت زراعي (تنش شديد)، و تيمارهاي كود زيستي در هفت سطح شامل شاهد (بدون تلقيح)، قـارچ Funneliformis  mosseae و قـارچ Rhizophagus intraradices ، تركيب اين دو قارچ، باكتري Pseudomonas fluorescensو باكتريP. putida ، تركيب اين دو باكتري، در سه تكرار در نظر گرفته شد. نتايج آشكار كرد كه تنش خشكي سبب كاهش، و تلقيح كودهاي زيستي (به‌ويژه تركيب قارچ‌ها، تركيب باكتري‌ها) سبب افزايش صفات بررسي‌شده شد. در تنش كم‌آبي شديد، تيمارهاي تركيبي قارچ يا باكتري نسبت به شاهد، رويش ارتفاعي را 31-28 درصد، زي‌تودۀ برگ را 52-51 درصد، زي‌تودۀ ريشه را 42-36 درصد، زي‌تودۀ كل را 41-37 درصد و زنده‌ماني را 50 درصد بهبود بخشيدند. نهال مورد توانست در شرايط خشكي شديد، بدون تلقيح نزديك به 50 درصد و با تلقيح 100-90 درصد زنده‌ماني داشته باشد. به‌طور كلي، با توجه به كاهش اثر مخرب تنش كم‌آبي با كودهاي زيستي بر متغيرهاي نهال مورد، استفاده از اين كودها به‌ويژه تركيب دو قارچ ميكوريزي و يا تركيب دو باكتري محرك رشد مي‌تواند در بهبود شاخص‌هاي رشد آن مفيد باشد.