تأثير پيري بذر و هيدروپرايمينگ بر شاخص‌هاي جوانه‌زني و فعاليت برخي از آنزيم-هاي آنتي‌اكسيدانت هيبريد ذرت (Zea mays L.)

به منظور بررسي اثر پيري تسريع شده و هيدروپرايمينگ بذر بر شاخص هاي جوانه زني و خصوصيات رشدي گياهچه ذرت (سينگل كراس 701)، آزمايشي طي سال 1394 در آزمايشگاه پژوهشي دانشگاه مراغه به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا شد. فاكتورهاي آزمايش شامل سه سطح پيري تسريع شده بذر (صفر (شاهد)، 2 و 4 روز) و سه سطح پيش تيمار بذر (بدون پرايمينگ و هيدروپرايمينگ به مدت 12 و 24 ساعت) بودند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر ساده پيري بذر و هيدروپرايمينگ بر تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال يك درصد معني دار بود ولي فقط اثر متقابل پيري بذر و هيدروپرايمينگ بر فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز، ميزان نشت يوني، درصد و سرعت جوانه زني معني دار بود. در اين بين، اثرات ساده و متقابل پيري بذر و هيدروپرايمينگ بر نسبت طولي ساقه چه به ريشه چه غيرمعني دار بود. نتايج حاصل از مقايسه ميانگين نشان داد كه در اثر پيري بذر، كليه صفات مورد مطالعه كاهش يافتند به طوري كه ميزان پروتئين هاي محلول، فعاليت آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز، طول ساقه چه، طول ريشه چه و شاخص بنيه بذر در اثر پيري 2 روزه به ترتيب به ميزان 13.7، 10.9، 14.8، 14.8 و 33.2 درصد و در اثر پيري 4 روزه به ترتيب به ميزان 36.8، 33.4، 32.4، 35.0 و 67.9 درصد نسبت به بذر شاهد (بدون پيري) كاهش يافتند. نتايج نشانگر اين مطلب بود كه با افزايش مدت زمان هيدوپرايمينگ بذور از 12 به 24 ساعت بر ميزان پروتئين هاي محلول، فعاليت آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز، طول ساقه چه، طول ريشه چه و شاخص بنيه بذر افزوده شد. بر اساس نتايج حاصل از اثرات متقابل مشخص گرديد كه در بذور شاهد اعمال هيدروپرايمينگ به مدت 24 ساعت بيش ترين و در بذور پيرشده (به مدت 4 روز) عدم هيدروپرايمينگ كم ترين فعاليت آنزيم آسكوربات پراكسيداز و درصد و سرعت جوانه زني را داشتند. با توجه به نتايج حاصل از اين تحقيق مي توان بيان كرد كه هيدروپرايمينگ (مخصوصاً به مدت 24 ساعت) مي تواند برخي از اثرات مخرب و جزئي كه طي پيري بذر رخ مي دهند را كاهش دهد و از اين تكنيك مي توان براي كاهش خسارات ناشي از پيري بذور ذرت بهره گرفت.