عملكرد آندوكريني استخوان، شاخص مقاومت به انسولين و نيمرخ ليپيدي دختران كم‌ تحرك پس از 4 هفته تمرين پلايومتريك با شدت بالا

The Bone Endocrine Function, Insulin Resistance Index, and Lipid Profile of Inactive Girls after 4 Weeks of High-Intensity Plyometric Training

مقدمه: فعاليت ‌بدني و ورزش، مي‌تواند استخوان‌ها را تحت‌تأثير قرار دهد و با آزادسازي استئوكايني نظير استئوكلسين‌ غيركربوكسيله در متابوليسم گلوكز و چربي شركت ‌كند. بنابراين، هدف از انجام پژوهش‌حاضر، بررسي تأثير 4 هفته تمرين ‌پلايومتريك با شدت ‌بالا بر سطوح ‌سرمي استئوكلسين‌ غير كربوكسيله، شاخص مقاومت ‌به ‌انسولين و اجزاي نيمرخ‌ ليپيدي در دختران كم تحرك بود. روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نيمه ‌تجربي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون بود. شركت‌ كنندگان، 24 دانشجوي دختر غير فعال با ميانگين ‌سني 53/1 ± 16/24 سال و شاخص‌ توده‌ي ‌بدني 01/1 ± 22/22 كيلوگرم/متر‌مربع بودند كه ‌به ‌طور تصادفي به 2 گروه مورد (تمرين ‌پلايومتريك) (12 = n) و شاهد (12 = n) تقسيم شدند. گروه تمرين به مدت 4 هفته به تمرينات پلايومتريك (3 جلسه در هفته) پرداختند. در حالي‌ كه گروه شاهد هيچ‌ گونه فعاليت بدني منظمي نداشتند. نمونه‌ي خوني قبل و پس از دوره‌ي ‌مداخله براي ارزيابي سطوح‌سرمي‌ استئوكلسين غير كربوكسيله، اجزاي نيمرخ ليپيدي، گلوكز، انسولين و مقاومت ‌به انسولين گرفته شد. براي تحليل داده‌ها، از روش‌هاي آماري Independent t و Dependent t استفاده شد (050/0 > P). يافته‌ها: كاهش‌ معني‌داري در سطوح ‌سرمي گلوكز خون (035/0 = P)، شاخص مقاومت به انسولين (040/0 = P) و برخي متغيرهاي نيمرخ ليپيدي مانند كلسترول‌ تام (040/0 = P) و Low-density lipoprotein (LDL) (025/0 = P) در گروه مورد مشاهده شد. همچنين، كاهش‌معني‌دار سطوح‌ سرمي گلوكز خون (025/0 = P)، شاخص مقاومت‌ به انسولين (030/0 = P) و تغيير معني‌دار استئوكلسين ‌غير كربوكسيله و اجزاي نيمرخ‌ ليپيدي در گروه‌ مورد نسبت به گروه شاهد وجود نداشت. نتيجه‌گيري: كاهش‌ معني‌داري در سطح گلوكز خون، شاخص‌مقاومت به انسولين و بهبود برخي از اجزاي نيمرخ ليپيدي در دختران غير فعال مشاهده شد كه به‌نظر مي‌رسد مستقل از تغييرات شاخص عملكرد آندوكريني استخوان (استئوكلسين ‌غير كربوكسيله) باشد.

Background: Physical activity and exercise can affect the bones, and participate in glucose and fat metabolism by releasing osteokines such as under-carboxylated osteocalcin. Therefore, the aim of this study was to investigate the effect of 4 weeks of high-intensity plyometric training on serum levels of under-carboxylated osteocalcin, insulin resistance index, and lipid profile components in inactive girls. Methods: This was a semi-experimental research with pretest-posttest design. 24 inactive girl students with mean age of 24.16 ± 1.53 years and mean body mass index (BMI) of 22.22 ± 1.01 kg/m2 were randomly divided into two equal groups of Plyometric training and control. The exercise protocol was performed for 4 weeks (three session per week), while the control group did not have any regular physical activity. Blood samples were obtained before and after the intervention period for under-carboxylated osteocalcin, lipid profile, glucose, insulin, and insulin resistance measures. The data were analyzed using independent and dependent t-test (P < 0.050). Findings: There was a significant decrease in blood glucose level (P = 0.035), insulin resistance index (P = 0.040), and some lipid profile parameters such as cholesterol (P = 0.040) and low-density lipoprotein (LDL) (P = 0.025) in the training group. Moreover, a significant decrease was seen in blood glucose serum level (P = 0.025) and insulin resistance index (P = 0.030), with no significant change in under-carboxylated osteocalcin and lipid profile components in the exercise group compared to the control. Conclusion: A significant reduction was observed in blood glucose serum levels, insulin resistance index, and improvement of some lipid profile components in inactive girls, which appeared to be independent of changes in bone endocrine function index (under-carboxylated osteocalcin). Keywords: Bone; Lipids; Plyometric exercise; Glucose; Metabolism