تأثير آموزش قدرداني بر رفتار اجتماعي انتظاري و روابط معلم - شاگرد در دانش‌آموزان

The Effect Gratitude Training on Expected Social Behavior and Teacher-Student Relationships in Students

2 استاديار روان‌شناسي تربيتي، دانشكده ادبيات و علوم‌انساني، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ايران. 3 دانشجوي دكتري روان‌شناسي تربيتي، دانشكده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ايران 4 كارشناس ارشد روان‌شناسي عمومي، دانشگاه علامه، تهران، ايران 10.22108/PPLS.2020.121260.1872 چكيده دانش‌آموزان سرمايه‌هاي هر كشوري محسوب مي‌شوند؛ بنابراين، توجه به عوامل مؤثر در بهبود عملكرد نظام آموزشي، از وظايف مهم مسئولان نظام آموزشي است. هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير آموزش قدرداني بر رفتارهاي اجتماعي انتظاري و روابط معلم - شاگرد در بين دانش‌آموزان پسر پايه پنجم مشغول به تحصيل در شهرستان كرج در سال تحصيلي 1399 – 1398 بود. پژوهش به روش ‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون - پس‌آزمون و پيگيري با گروه گواه انجام شد؛ از ميان آنها دو كلاس با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چندمرحله‌اي به‌عنوان گروه آزمايش و گواه انتخاب شد. ابزار به‌كاررفته در اين پژوهش، پرسشنامۀ رفتار اجتماعي انتظاري هنريجسن و كلارك و پرسشنامۀ روابط معلم شاگرد موراي و زوويچ بود. داده‌ها با استفاده از روش تحليل كواريانس با اندازه‌گيري مكرر تحليل شدند. نتايج حاصل از پژوهش نشان دادند آموزش قدرداني به دانش‌آموزان به كاهش گرايش به رفتارهاي انتظاري اجتماعي و بهبود روابط بين معلم و دانش‌آموزان منجر مي‌شود؛ بنابراين، با توجه به نتيجۀ پژوهش، معلمان در كلاس درس مي‌توانند به‌منظور كاهش رفتار اجتماعي انتظاري و بهبود روابط خود با دانش‌آموزان از تكنيك‌هاي مربوط به آموزش قدرداني استفاده كنند.

Students are the assets of every country, so paying attention to the factors that lead to the country's education system's improvement is one of the most important tasks of any education official. The purpose of this study was to investigate the effect of gratitude training on anticipated social behaviors and student-teacher relationships among fifth- grade male students studying in Karaj in the academic year of 2018-2019. The research was quasi-experimental with a pre-test and post-test design with a control group. Two classes were selected as the experimental and control groups using multistage cluster random sampling. The instruments used in this study were the Henrysson & Clark Expectation Social Behavior Questionnaire and the Murray & zovich Student Relationship Questionnaire. Data were analyzed using repeated-measures analysis of covariance. The study results showed that gratitude training to students leads to a decrease in the tendency to the expected social behaviors and to improve the relationship between teacher and students. Therefore, according to the research result, teachers in the classroom can use appreciation education techniques to reduce expectant social behavior and improve their relationships with students.