تحليل وضعيت شاخص‌هاي نابرابريِ جنسيتي در كشورهاي خاورميانه با استفاده از تكنيك كوپراس

نابرابري جنسيتي به تفاوت و تبعيض ميان زنان و مردان در هدف هاي اقتصادي، سياسي، اجتماعي، بهداشتي و غيره اشاره دارد؛ كه فرد يا گروه به كمك آن ها به قدرت و منزلت مي رسد. مطالعات نشان مي دهد كه بدون توجه به شرايط زنان، دستيابي به توسعه براي هيچ كشوري ميسر نخواهد بود زيرا همواره زنان نيمي از جمعيت هر كشور را تشكيل مي دهند. هدف پژوهش حاضر تحليل وضعيت شاخص هاي نابرابري جنسيتي در كشورهاي خاورميانه (16 كشور) است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، كاربردي – نظري و به لحاظ نوع، توصيفي – تحليلي است. جامعه آماري پژوهش 16 كشور خاورميانه مي باشد. داده هاي مورد نياز پژوهش از طريق گزارش توسعه انساني و نابرابري جنسيتي سال 2018 سازمان ملل جمع آوري شده است. متغيرهاي پژوهش شامل 6 متغير: نرخ مرگ و مير مادران در هر 100 هزار تولد؛ نرخ باروري زنان نوجوان (15 تا 19 سال) از هر 1000 زن؛ كرسي‌هاي پارلماني كسب شده توسط زنان؛ نرخ مشاركت زنان در بازار كار؛ جمعيت كه حداقل به آموزش ثانويه رسيده‌اند (25 سال به بالا) و اميد به زندگي ميان زنان مي باشند. جهت وزن دهي به متغيرهاي پژوهش از روش AHP و جهت رتبه بندي و ارزيابي وضعيت مطلوبيت شاخص نابرابري جنسيتي در كشورهاي خاورميانه از تكنيك كوپراس استفاده شده است. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه از 16 كشور خاورميانه چهار كشور كويت، ليبي، قطر و عربستان ضمن كسب رتبه اول تا چهارم در وضعيت كاملاً مطلوب به لحاظ عدم برخورداري از شاخص نابرابري جنسيتي قرار دارند و به واقع ميان زنان و مردان تفاوت و تبعيض بسيار كمي نسبت به ساير كشورهاي خاورميانه وجود دارد؛ كشورهاي يمن و سودان با قرار گرفتن در رتبه هاي آخر در وضعيت كاملاً نامطلوب قرار دارند؛ اين مورد نشان‌دهنده تفاوت و تبعيض بسيار زياد ميان مردان و زنان در تمام موارد در اين دو كشور مي باشد. همچنين كشور ايران با نمره كوپراس 54.552 درصد در رتبه نهم و وضعيت مطلوبيت متوسط به لحاظ شاخص نابرابري جنسيتي قرار دارد.