اثر كنترل علف‌هاي‌هرز بر رشد و عملكرد محصول در كشت مخلوط افزايشي كينوا (Chenopodium quinoa Willd) و سيب‌زميني (Solanum tubersum L.)

اين پژوهش با هدف بررسي اثر كنترل علف‌هاي‌هرز بر رشد و عملكرد محصول كينوا در كشت مخلوط افزايشي كينوا و سيب‌زميني،به‌صورت كرت‌هاي خرد‌ شده و در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در دو منطقه جيرفت و كهنوج در سال 1397 انجام پذيرفت. تيمارهاي كنترل علف‌هاي‌هرز (عدم كنترل (شاهد)، وجين‌دستي و كاربرد علف‌كش پاراكوات) در كرت اصلي و تيمارهاي كشت مخلوط افزايشي كينوا: سيب‌زميني با تراكم‌هاي 5:5، 5:10، 5:15، 5:20 و5:30 بوته در متر‌مربع همراه با كشت‌هاي خالص كينوا (30 بوته در متر مربع) و سيب‌زميني (5 بوته در متر‌مربع) در كرت‌هاي فرعي قرار داده شدند. صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ، زمان گلدهي، زمان بلوغ سنبله، زمان برداشت، ميانگين بذر در بوته، عملكرد كينوا، عملكرد سيب‌زميني و شاخص نسبت برابري زمين (LER) مورد بررسي قرار گرفت. براساس نتايج، شاخص‌هاي رشدي و عملكرد كينوا در شرايط آب و هوايي كهنوج بيش‌تر از جيرفت بود. هم‌چنين، با وجود تأثير مثبت هر دو روش‌‌ كنترل علف‌هاي‌هرز بر شاخص‌هاي مورد بررسي، تأثير وجين‌دستي علف‌هرز در بهبود رشد و عملكرد كينوا بيش‌تر از علف‌كش پاراكوات بود. كشت مخلوط موجب افزايش معني‌دار تعداد برگ در بوته، سطح برگ و ميانگين بذر در هر بوته و كاهش ميزان تراكم علف‌هاي‌هرز گرديد. به‌طوري‌كه بيش‌ترين (19 گرم) و كم‌ترين (9/13 گرم) ميانگين وزن بذر در بوته به‌ترتيب در تيمارهاي كشت مخلوط با تراكم‌هاي 5:20 بوته و 5:5 بوته در مترمربع به‌دست آمد. با اين وجود بيش‌ترين ميزان عملكرد بذر كينوا (4957 و 4863 كيلوگرم در هكتار) به‌ترتيب در تيمارهاي كشت خالص كينوا و كشت مخلوط با تراكم‌هاي 5:30 بوته در مترمربع حاصل شد. هم‌چنين، با افزايش تراكم در كشت مخلوط، ميزان عملكرد غده سيب‌زميني و شاخص LER كل افزايش يافت. بيش‌ترين ميزان LER كل تحت تيمار كشت مخلوط 30:5 بوته در متر‌مربع در كهنوج حاصل گرديد. در مجموع بهترين نتايج در تيمار كشت مخلوط5:30 بوته در مترمربع به‌دست آمد كه قابليت توصيه به كشاورز در دو منطقه جيرفت و كهنوج را دارد.