مقايسه اثربخشي طرحواره درماني و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر بهزيستي روان‌شناختي در افراد مبتلا به بيماري پوستي پيسي: يك مطالعه راهنما

زمينه و هدف: بيماري ويتيليگو (بَرَص يا پيسي) يكي از شايع‌ترين اختلالات رنگ دانه‌اي پوست محسوب مي‌شود كه مي تواند بر كاهش بهزيستي روان شناختي افراد تأثيرگذار باشد. هدف اين پژوهش، مقايسه اثربخشي طرحواره درماني و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد (ACT) بر بهزيستي روان‌شناختي در افراد مبتلا به بيماري پوست ويتيليگو (بَرَص يا پيسي) اهواز بود.روش و مواد: روش پژوهش آزمايشي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري با گروه گواه به عنوان يك مطالعه راهنما بود. جامعه آماري پژوهش شامل كليه افراد مبتلا به بيماري پوست ويتيليگو (بَرَص يا پيسي) مراجعه كننده به متخصصان پوست دركلينيكهاي پوست و زيبايي شهر اهواز در سال 1398 بودند. از اين جامعه با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند تعداد 45 نفر انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايشي و يك گروه گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. بمنظور گردآوري داده‌ها از پرسشنامه‌ بهزيستي روان‌شناختي ريف (2002) استفاده شد. گروه‌هاي آزمايشي تحت طرحواره درماني (8 جلسه 90 دقيقه‌اي) و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد (ACT) (10 جلسه 90 دقيقه‌اي) قرار گرفتند، اما گروه گواه هيچ‌گونه مداخله‌اي دريافت نكرد. داده‌ها با استفاده از آزمون آماري تحليل كوواريانس و نرم افزار SPSS-22 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.يافته­ها: نتايج نشان داد در گروه درمان پذيرش و تعهد ميانگين (انحراف معيار) بهزيستي روانشناختي از (8) 46.8 در پيش آزمون به (7.9) 80.8 در پس آزمون و (7.7) 79.2 درمرحله پيگيري افزايش يافت (0.001 P). در گروه طرحواره درماني ميانگين (انحراف معيار) بهزيستي روانشناختي از (7.5) 43.6 در پيش آزمون به (8.5) 77.6 در پس آزمون و (7.3) 76.1 در مرحله پيگيري افزايش يافت (0.001 P). در گروه شاهد ميانگين (انحراف معيار) بهزيستي روانشناختي از (7.5) 44.4 در پيش آزمون به (9.2) 43.3 در پس آزمون و (6.7) 47 درمرحله پيگيري رسيد كه تفاوت معني دار نبود.نتيجه­گيري: مطالعه نشان داد طرحواره درماني و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد (ACT) منجر به افزايش بهزيستي روان‌شناختي افراد مبتلا به بيماري پوست ويتيليگو (بَرَص يا پيسي) مي گردد اما بين اثربخشي دو درمان بر بهزيستي تفاوتي وجود نداشت.