اعتبارسنجي سندي و محتوايي روايات تفسيري «سِتَّهِ أَيَّامٍ» (مطالعه موردي آيه 54 سوره اعراف)

عبارت «سِتَّهِ أَيَّامٍ» (الاعراف: 54) كه به آفرينش آسمان و زمين در «شش روز» اشاره دارد، به شروع خلقت برمي‌گردد. اين مسئله از سده‌هاي نخستين تاريخ تفسير تاكنون محل تضارب آرا و تعدد نظرات مفسران فريقين با مسلك‌هاي فكري متعدد و روش‌هاي تفسيري متفاوت؛ اعم از روائي، عرفاني، اجتهادي و علمي و .... بوده‌ است. در اين ميان، تعداد قابل‌توجهي از مفسران عبارت «سِتَّهِ أَيَّامٍ» را به روزهاي دنيايي تفسير كرده‌اند و احاديثي نيز در اين باره آورده‌اند كه آغاز خلقت را با روز شنبه، يك‌شنبه يا دوشنبه مصادف مي‌داند. اين مقاله كه با روش توصيفي و استفاده از ابزار اسنادي انجام شده‌است، سعي‌داشته تا با ارائه دلايل و شواهد متعدد علمي، مخدوش‌بودن اين قبيل احاديث يا مصداق اسرائيليات بودن آن‌ها را به بوته‌نقد گذارد. ارزيابي‌ها حاكي از آن است كه اسانيد و راويان اين احاديث، مشكوك و مردود بوده و تقريباً هيچ‌يك از طرق حديث خالي از ضعف نيست. احاديث مذكور به‌لحاظ متني نيز داراي متني مضطرب هستند و با عرضه محتواي آن‌ها به معيارهاي متقن نقد حديث از ‌جمله؛ قرآن و علم، مخدوش‌بودن آن‌ها ثابت مي‌شود. با‌توجه به اعجاز علمي قرآن و رويكرد تبييني احاديث صحيح بر كلي‌گويي‌هاي قرآن، شناسايي احاديث سره ‌از‌ ناسره در اين عرصه ضمن دستيابي به اصل هدايت، سدي بر دستمايه ‌قرار دادن احاديث مخدوش به نام اسلام و ادعاي تعارض تعاليم آن با علم توسط معاندين خواهد بود.