تأثير ارتفاع از سطح دريا بر الگوي پراكنش سيستم ريشه در جنگل‌كاري‌هاي توسكاي ييلاقي (.Alnus subcordata C. A. Mey)

حفاظت خاك توسط گياهان تاحد زيادي به ويژگي‌هاي زيست‌فني سيستم ريشه آن‌ها بستگي دارد. يكي از اين ويژگي‌ها، الگوي پراكنش ريشه‌‌ها در خاك يا نسبت سطح ريشه به سطح خاك (RAR) است. هدف از پژوهش پيش‌رو، بررسي تأثير عامل ارتفاع از سطح دريا بر پراكنش مكاني ريشه درختان جنگل‌كاري‌شده توسكاي ييلاقي (Alnus subcordata C. A. Mey.)در سه حد ارتفاعي پايين‌بند، ميان‌بند و بالابند در حوزه طرح جنگل‌داري نكا ظالمرود در استان مازندران بود. هفت اصله درخت در هر ارتفاع به‌روش كاملاً تصادفي انتخاب شدند. به‌منظور اندازه‌‌گيري RAR با استفاده از روش مقطع پروفيل در اطراف هر پايه، دو پروفيل در سمت بالا و دو پروفيل در سمت پايين هر درخت حفر شد. ابعاد پروفيل‌ها 100 × 50 سانتي‌متر مربع بودند كه به فاصله‌هاي افقي 5/0 و 5/1 متر از تنه درخت (دو مقطع) حفر شدند. ديواره‌‌‌‌ها به افق‌‌هاي 10 سانتي‌متري تقسيم شده و قطر همه ريشه‌‌هاي بيرون‌زده اندازه‌‌گيري شد. براساس نتايج، در هر سه ارتفاع با افزايش عمق و فاصله از درخت، RAR به‌صورت رابطه نمايي كاهش يافت. نتايج به­دست آمده از آناليز كوواريانس نشان داد كه پراكنش ريشه‌ها در هر سه ارتفاع، اختلاف معني‌‌داري داشتند. به‌طور كلي، با افزايش ارتفاع از سطح دريا به تراكم ريشه‌ها افزوده شد. درصد بيشتر RAR در برخي از موقعيت‌‌ها در ارتفاع‌ پايين‌بند ممكن است به‌دليل محدوديت عمق خاك در اين ارتفاع باشد.